نقدی بر قانون استخدامی آموزش و پرورش

چند صباحی‌ست که رشد جمعیت، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های سران دولت و نظام گشته است. آنان بارها از سرعت تند جامعه به سمت پیری و پیر شدن گلایه کرده و نسبت بدان هشدارداده‌اند. چنانکه مقام معظم رهبری همواره در نشست‌ها، جلسات و پیام‌های خود بدین مهم پرداخته و خواستار اجرایی و عملی کردن سیاست‌هایی شده‌اند که بتوانند جلوی کاهش جمعیت و پیر شدن جامعه را بگیرد.
ایشان در بهمن ماه ۱۴۰۰ طی ارتباطی تصویری با مردم آذربایجان شرقی بیان داشتند: «مسئله‌ی فرزندآوری و تکثیر نسل که من این همه روی آن تأکید میکنم، از این قبیل است. امروز اگر ما به فکر تکثیر نسل نباشیم، مسئله‌ی فرزندآوری را امروز اگر چنانچه برایش فکر نکنیم، پانزده سال دیگر، بیست سال دیگر، دیر خواهد بود؛ کشوری خواهیم شد که عنصر لازم برای حرکت پیشرفت را، یعنی جوان را، به قدر کافی در اختیار نخواهد داشت. امروز باید به فکر فردا بود.»
یکی از رویه‌ها و سیاست‌های دولت‌ها برای رشد جمعیت، اعطای تسهیلات متعدد به اصطلاح «پاداش نوزاد» می‌باشد تا خانواده‌ها با امیدوار شدن به آینده بتوانند اقدام به فرزند آوری کنند.
مثلا در فرانسه حدود ۵ درصد تولید ناخالص ملی کشور را که رقمی حدود ۸۳ میلیارد دلار می شود صرف حمایت از فرزندآوری می‌کند. این میزان هزینه به نوبه خود بالاترین رقم در اروپاست. دولت هزینه مراقبت‌ها از پیش از تولد تا بعد از تولد و رسیدن بچه به سن ۷ سال را بر عهده می‌گیرد و به خانواده‌های بالای ۳ نفر در تمامی خدمات عمومی تخفیف‌های عمده داده می‌شود.
یا در کشور دوست و همسایه روسیه، خانواده‌هایی با سطح درآمد پایین به ازای فرزند اول تا ۱۸ ماهگی کودک، کمک معیشتی دریافت می‌کنند، فرزند دوم تا ۱۰ سالگی و فرزند سوم منجر به پرداخت وام مسکن با سود بسیار پایین به خانوارها می‌شود. البته این مشوق‌ها جدا از هدیه۷ هزارو ۶۰۰ دلاری پوتین به نوزادان است. استفاده از کودکستان رایگان، حمایت مالی به صورت سبد کالا و پرداخت نقدی به خانواده‌ها از دیگر موارد حمایتی است.
در آلمان برای مادرهایی که در خانه به مراقبت از بچه‌های خود مشغول هستند، حقوق هزار و ۸۰۰ یورویی در نظر گرفته شده است که تا ۵ سالگی فرزند به مادر پرداخت می‌کنند.

اما متاسفانه عملکرد ناکارآمد و اشتباه سران دولت ما بالاخص در زمینۀ اقتصادی، جواب معکوس داده است و شرایط خانواده‌ها بگونه‌ای شده است که از چیزی به نام فرزند و فرزند آوری گریزان هستند. همانگونه که این روزها با تمام وجود احساس می‌کنیم که تورمِ سرسام‌آور و افزایش قیمت‌ها، تمام اقشار جامعه را به زانو درآورده است و هشتِ ما را گروی نُه کرده است. افزایش قیمت مواغذایی، کمبود دارو، افزاش بهای امکانات رفاهی و… هر کدام می‌تواند بسان تبری بر تنه نهال نورسته افزایش جمعیت باشد.
به گفته وحید محمودی، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز: خط فقر برای خانوار دونفره تهرانی به ۳۲ میلیون و برای خانوار روستایی به ۱۵ میلیون و ۷۰۰هزار تومان رسیده است.
باید بدانیم که صرف تذکر و هشدار، راه به جایی نمی‌برد، چنانکه زهره ‌الهیان عضو فراکسیون زنان مجلس گفته است: «زنگ خطر پیری جمعیت در کشور به صدا درآمده و نیاز است تا قبل از اینکه کار از کار بگذرد و دیر شود فکری برای رفع این خطر صورت گیرد. اگر در پنج شش سال آینده اقدام اساسی در این زمینه صورت نگیرد، فرصت از دست رفته و دچار پیری جمعیت شده‌ایم و بحران‌های بسیاری دامنگیر کشور خواهد شد».

در این میان گاهی اوقات مسئولین و طراحان قانون، با تصویب برخی قانون‌ها مته به خشخشاش روح و روان جامعه می‌کشند که نمونه آن محرومیت از استخدام در شهرهای بالای رشد دو و نیم درصد می‌باشد، قانونی که قربانی آن طیف بزرگی از جامعه اهل سنت می‌باشد. این قانون ظالمانه در استخدامی تیرماه ۱۴۰۱ اعمال شد و طیف زیادی از متقاضیان اهل سنت طبق این قانون از استخدام در آموزش و پرور ش کنار گذاشته شدند.
گرچه این قانون از طرف آگاهان جامعه‌ی اهل سنت مورد انتقاد قرار گرفت و امید می‌رفت که در مراحل بعدی لغو گردد، اما متاسفانه طبق قوانین مندرجه در دفترچه جدید استخدامی جدید آموزش وپروش باز همین قانون اجرا شده و باز هم در بر همان پاشنه پیشین خود چرخیده است. می‌طلبد که آگاهان اعم از ائمه جمعه و سایر کنشگران اجتماعی و فرهنگی جامعه، نسبت به این دست قوانین که چیزی جز بذر یاس و ناامیدی در دل‌ها نمی‌کارد، واکنش نشان دهند و این قانون ناعادلانه را تصحیح و تعدیل کنند.

✍🏽: عصمت الله پورمحمد تیموری