این را بدانیم که هیچ مشکلی برای خداوند مشکل نیست و او میتواند همهی مشکلات ما را با دعا حل کند.
مولانا غلامنبی نعمتی در مراسم نماز جمعه این هفته خیرآباد (۱۳ آبان) در مورد “اهمیت دعا در اسلام” به ایراد سخن پرداختند و فرمودند: امروزه سوالات زیادی را افراد در مورد دعا مطرح میکنند؛ مثلا اینکه وقتی خداوند بدون سخن گفتن ما، حال ما را میداند و میتواند ما را ببخشد و از طرفی اگر چیزی به مصلحت ماست، خداوند بدون دعا به ما میدهد و اگر به مصلحت نباشد، با دعا هم نمیدهد، چه نیازی به دعا کردن است؟
سوال دیگر این است که تاثیر دعا چیست؟ سوال دیگر اینکه موانع قبولی دعا چیست و چه چیزی مانع پذیرش دعا میشود، همچنین گاهی سوال میشود که چرا برخی دعاها پذیرفته نمیشود؟ نیز برخی میپرسند بهترین دعا چیست و از خداوند چه بخواهیم؟
ابتدا عرض کنم آنچه از آیات و روایات مشخص میشود این است که دعا نه تنها عبادت است، بلکه بهترین عبادت دعا است.
برای روشن شدن اهمیت دعا نگاهی به آیات قرآن میاندازیم:
اول: خداوند میفرماید: وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ
این آیه ابتدا از دعا به لفظ “دعا” تعبیر کرده است، سپس از دعا با لفظ “عبادت” یاد شده است و میفرماید: آنانی که از “عبادتم” سر باز میزنند داخل جهنم میشوند.
در توضیح آیه مفسرین فرمودهاند که منظور از “دعا” مطلق عبادت است یا اینکه چون دعا، عبادت الله است از آن تعبیر به عبادت شدهاست.
در آیهای دیگر در فضیلت دعا آمده است: قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ، فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزَامًا.
یعنی شما پیامبران خدا را تکذیب کردید و عاقبت ان دامنگیرتان خواهد شد.
اینجا خداوند میفرماید که علیرغم گناهان شما، تنها چیزی که باعث بخشش شما میشود دعاست.
ارزش انسان به دعایش هست و کسی که دعا ندارد نزد خداوند بیارج و مقدار است.
در آیهای دیگر خداوند میفرماید: وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ.
گروهی از اصحاب، از پیامبر صلیالله علیه و سلم سوال کردند که آیا خدا دور است که او را ندا کنیم یا نزدیک است و با او نجوا کنیم؟ خداوند فرمود: من نزدیکم.
علم خداوند به هر کس و هر چیز نزدیک و آگاه است، لذا انسان باید همواره با خداوند در ارتباط باشد. خداوند همواره به انسان نزدیک است و او را زیر نظر دارد.
به همین خاطر همواره باید در هر کار خیر یا بدی که میکنیم، خدا را مد نظر داشته باشیم. گاهی به کسی میگوییم فلان کار خوب را بکن یا فلان کار بد را نکن. میگوید مردم چه میگویند! ما باید توجه داشته باشیم وقتی پای مردم به میان میآید، ارزش کار از بین میرود. چنین فردی که برای مردم کار میکند، در قیامت مزد خود را هم باید از مردم بگیرد.
لذا باید، دید و نظر خود را اصلاح کنیم. بزرگان میگویند که در اول، وسط و آخر عمل باید نیت خود را اصلاح کنیم، چون شیطان تا آخرین لحظه در پی لغزش انسان است. شیطان یا تلاش میکند عمل انسان را کلا باطل کند یا حداقل ثواب آن را کم کند.
خداوند در مورد نزدیکی خود به انسان میفرماید:”وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ” ما از رگ گردن به انسان نزدیکتریم.
هر کسی برای کار خود سلاح و ابزاری دارد و دعا اسلحه مسلمان است.
ما در اسلام عبادتی داریم به نام “حج” و در فریضهی حج محلی داریم به نام عرفات. در عرفات نماز عصر و مغرب برگزار نمیشود، عصر با نماز ظهر، و مغرب با عشا جمع میشود. همهی این اتفاقات به این خاطر است که انسان در عرفه وقوف داشته باشد و پیش خداوند دعا کند.
ولی باز هم گاهی اوقات برخی حجاج در همین لحظات هم غفلت دارند و مشغول سرگرمی و گردش و صحبت با دیگراناند!
انسان باید برای جان، ناموس، دین و همه چیز خود دعا کند.
ما تنها برای رفع مشکلات دعا نکنیم، بلکه برای جلب منفعت دعا کنیم. دعا سبب ترحم حکام و برداشته شدن ظلم و باعث پیروزی بر دشمن است. با دعاست که گرههای کور زندگی باز میشود. هر مشکلی که پیش آمد، باید با دعا ان را حل کنیم.
لازم است انسان برای دعا وقتی را در زندگی اختصاص دهد و دعا بخشی از زندگی انسان باشد.
برای رفع مشکلات دینی، سیاسی، اقتصادی و دیگر مشکلات باید دعا کرد.
این را خداوند به انبیای خود آموزش داده است.
این را بدانیم که هیچ مشکلی برای خداوند مشکل نیست و او میتواند همهی مشکلات ما را با دعا حل کند.
در مورد اهمیت دعا به دو مورد اشاره میکنم: نخست اینکه با دعا نور امید در انسان زنده میشود. انسان با امید زندگی میکند. با امید، در نبرد پیروز میشود، با امید بر مریضیها غالب میشود.
دیگر اینکه دعا سبب ازدیاد تقوا میشود و تقوی و خداترسی توشهی مسلمان است.
استاد حدیث انوارالعلوم در ادامه بیان داشتند: اگر امروز میبینیم حضرت شیخ الاسلام مولانا عبدالحمید مدظله العالی مورد توجه مردم دنیا هستند و محبوب همه قرار گرفتهاند و همه از ایشان به نیکی یاد میکنند، راز این محبت، راز این آبرو و اعتبار در نیایشها و دعاهای زیاد ایشان است. همه از ایشان تعریف میکنند، شیعه و سنی، مسلمان و غیر مسلمان از ایشان به نیکی یاد میکنند و ایشان را به عنوان یک مصلح انسانی، کسی که صلح را برای جهان میخواهد، میشناسند.
در قضیهی اخیری که در زاهدان رخ داد و معروف است به جمعه خونین، تدابیر حکیمانه و فراست مومنانهی ایشان باعث شد که اوضاع به نحوی شود که همه از ایشان تقدیر و تشکر کنند. هم ملت از ایشان تشکر کرد و هم دولت. هم علمای داخل و خارج و هم اهل سنت از مواضع ایشان حمایت گردند.
همهی این آبرو و عزت به خاطر دعاهای خاضعانه و خالصانهای است که مولانا عبدالحمید همواره دارند.