مراسم های اعتکاف همیشه به همین نحو خاتمه می یابند.هنگام عزیمت به  محل های  اعتکاف  معمولا  دل کندن از خانواده و مشغولیت های زندگی سخت است. اما سخت تر از آن دل کندن از مسجد و از دوستان تازه  می باشد.

سفر بنده به حوزه علمیه انوارالعلوم اهل سنت خیرآباد جهت حضور در مراسم اعتکاف علمی-معنوی دانشجویان و فرهنگیان بنا به دعوت مولوی حسین سلیمان پور مدیر داخلی سایت آن حوزه صورت گرفت.

پس از یک سفر 9 ساعته به مشهد،صبح روز چهارشنبه دهم خرداد ماه جاری سوار اتوبوس تایباد شدم تا از آن طریق به حوزه علمیه انوارالعلوم روستای خیرآباد بروم. لیکن به دلیل عدم صدور برگه معاینه فنی به اتفاق بقیه مسافران مجبور شدم 4 بار اتوبوس عوض کنم.

هر چند که اتوبوس چهارم نیز توفیقی درگرفتن برگه معاینه فنی نداشت ،اما راننده ی با تجربه  برای رفع مشکل  طرح جدید و ساده ای را بکار بست.

وی از محل معاینه فنی حدود 100 متر دنده عقب رفت و پس از پیاده کردن مسافران مجددا به مقابل کیوسک صدور معاینه فنی رفت و اجازه خروج  بدون مسافر را گرفت.سپس آن 100 متر را به عقب برگشته و با سوار کردن دوباره افرادی که 2 ساعت تمام معطل مانده بودند به راحتی آب خوردن محوطه ترمینال مشهد را بسوی تایباد ترک کرد!

 هوای بیرون گرم بود با این حال دریچه های نصب شده در سقف اتوبوس که باد کولر را در فضای داخل پخش می کرد باعث می شد تا  آدم کمتر احساس خستگی کند.

مسیرچهار بانده مشهد تا تایباد بیانگر پیشرفت های  استاندارد جاده ای در سال های اخیر بود. همچنین شهرها و روستاها نیز تا حد امکان متحول شده بودند. با این حال هنوزهم می شد آثاری از خانه های قدیمی و گلی  فرسوده شده را مشاهده کرد.

کولرهای آبی در استان خراسان به دلیل تفاوت ساختاری  بنای منازل و ساختمان ها روی پشت بام خانه ها تعبیه می شوند تا هوای خنک از طریق دریچه های آلومنیومی به  داخل تمامی اتاق ها هدایت شود.

اتوبوس درساعت اول حرکت از مسیر کمربندی شهر فریمان گذشت و در ساعت دوم به تربت جام رسید.خوشبختانه مسیر حرکت مان از داخل شهر بود و تا جایی که امکانش بود توانستم از بافت داخلی و سر سبز آن که فلکه های متعددی  داشت دیدن کنم.

یک ساعت بعد از خروج از تربت جام، به تایباد رسیدیم. درست در محل ورودی به شهر تصویربزرگی از مرجان نازقلیچی  فرماندار سابق بندرترکمن و شهیده منا توجهم را  به خودش جلب کرد. دیدن تصویر این بانوی ترکمن  آن هم  در دورترین شهر مرزی از نکات جالب توجه سفرم بشمار می رفت.

متولی نصب تابلو سپاه تایباد بود.به دیدن یکی از مسوولین مربوطه رفتم و درباره  اهداف نصب تصویر مرجان نازقلیچی درکنار یک شهید  دیگر اطلاعاتی را جویا شدم.

مسوول مربوطه از اینکه می دید تصویر شهیده نازقلیچی مورد توجه یک اهل سنت  شمال کشور قرار گرفته است لبخندی از روی رضایت زد و وقتی فهمید که  بنده  همشهری فرماندار سابق بندرترکمن هستم در پاسخ به سوالم  گفت: هدف سپاه از نصب این تابلو تقویت وحدت بین مذاهب  در کشورمان است.

مشابه این تابلو علاوه بر تایباد در ورودی برخی  دیگر از شهرهای مهم  کشور هم نصب  شده و تاثیر مثبتی  در وحدت و انسجام بیشتر بین  مذاهب  داشته است.

 برخلاف تصورم تایباد یک شهر مرزی  با خانه های  خشتی  و قدیمی  و با خیابان های  بی روح و خشک نبود ،بلکه  آنجا را  شهری سرسبز و آباد دیدم.در وسط بلوارهای این شهر حتی  بیش از برخی شهرهای شمال کشور درخت و درختچه روییده بودند و گمرک معروف دوغارون تنها در فاصله 20 کیلومتری آن  قرار داشت.

تایبادی ها مردمی کشاورز و دامدار هستند.محصول اصلی مزارع این شهر زعفران است  که در مهرماه  به منظور جدا کردن گل از ریشه  به مناطق اطراف و عمدتا به  منطقه  مهرآباد مشهد فرستاده می شوند. پسته، گندم، جو و خربزه  هم از دیگر محصولات  تایباد هستند.

به لطف و راهنمایی دوستان تایبادی بزودی خودم را در محل حوزه انوارالعلوم خیرآباد  دیدم و مورد استقبال گرم آنان قرار گرفتم.

 آنان بنده را به داخل ساختمان اعتکاف که مراسم آن  از دقایقی پیش به جریان افتاده بود هدایت کردند تا ترتیبات لازم جهت اقامتم داده شود.آن زمان مولوی بهزاد فقهی با موضوع  فضای مجازی  و گناه چشم چرانی در حال سخنرانی برای حضار بود.

با یک برآورد کلی می شد حدس زد که جمعیتی درحدود 600 نفر در مراسم حاضر هستند و جماعتی دیگر به صورت تک تک و یا در غالب گروه های چند نفری در شرف رسیدن بودند.

به هرشخص تازه از راه رسیده یک کارت پذیرایی داده می شد تا  نام وی  در لیست آمار غذایی لحاظ  گردد. ضمنا تعداد 120 عضو خدمه به شکل  تمام وقت و پاره وقت رسیدگی به امور معتکفین را برعهده داشتند.در وسطه محوطه حوزه چند نفر مشغول  آب پاشی به روی زمین بودند  تا  در اثر وزش باد  گرد و خاک کمتری به هوا بلند  نشود.

در فرصت بدست آمده بازدیدی از دفتر سایت حوزه علمیه انوارالعلوم و امکانات آن داشتم .بنظر می رسد این حوزه در زمینه حضور در فضای مجازی هم فعالیت های قابل توجهی دارد.

شب هنگام و به هنگام افطار تعداد حاضران به هفتصد نفر رسیده بود.موعد نماز مغرب شد و جماعت به سمت مسجد وسط محوطه حوزه انوارالعلوم که گنجایش آن تعداد را نداشت حرکت کردند همان ساعت پرسنل داخل سالن بزرگ اعتکاف با سرعت و هماهنگی مثال  زدنی مشغول آماده کردن  سفره افطار بودند تا همه چیز سر ساعت مقرر مهیا شده باشد.

بخش مشرف به آشپزخانه حوزه که غذاها در آنجا طبخ می شدند زبده ترین نیروها را می طلبید. هرکس به نحوی که می توانست همکاری می کرد تا مخلفات افطاری بی کم و کاست روی سفره ها قرار بگیرد. حین صرف افطاری تعدادی خدمه با پلاستیک های نان به دست درطول صف ها  راه می افتادند  تا اگر کسی نیاز به نان اضافی داشت به وی برسانند.

به جز نماز تراویح که در سالن اصلی خوانده می شد، بقیه نمازها در داخل مسجد حوزه برپا می گردید. سرهر نماز یک  نفر از وسط صف تکبیر های رکوع و سجود را به  جماعتی که در بیرون مسجد  ایستاده  بودند اعلام می کرد تا آنها نیز بتوانند ترتیبات  نماز را برجایی آورند.

پس از خواندن نماز تراویح  درنوبت اول سخنرانی مفتی عبدالاحد حنفی با موضوع  محاسن اسلام  برای حاضران صحبت کرد و در حد فاصل یک ربع تا شروع سخنرانی  دوم معتکفین  با دسر هندوانه پذیرایی شدند.

وضو خانه ی جنب سالن اصلی، وضو خانه ی ساختمان حافظان قرآن و وضوخانه ساختمان طلاب حوزه علمیه  جهت تجدید وضوی نمازگزاران در نظر گرفته شده بودند  و این محل ها به ویژه در بعد  افطار و سحر بسیارشلوغ و پر رفت و آمد بودند.

ساعت تقریبا به یک و پانزده  دقیقه بامداد روز پنج شنبه  یازدهم خردادماه رسیده بود و برنامه سخنرانی ها بی وقفه ادامه داشت. حدود نیم ساعت مانده به دوی نیمه شب آخرین سخنرانی نیز خاتمه پذیرفت و جماعت موقتا به محوطه بیرونی رفتند تا خدمه  بتوانند سفره سحری را آماده نمایند.

سرانجام و در ساعت 4 و نیم بامداد  جماعت معتکف  فرصت یافتند که تا ساعت 10 صبح روز پنج شنبه به استراحت بپردازند.

در شامگاه آخرین روز هفته  تعداد جمعیت معتکف حدود 1000 نفر تخمین زده می شدند و تقریبا می شد گفت که نمایندگانی ازهمه نقاط اهل سنت کشور خودشان را به مراسم اعتکاف رسانده  بودند.

اهل سنت ترکمن صحرا ازشهرهای کلاله و مراوه تپه  تا گنبد و آق قلا و بندرترکمن به تعداد زیاد حضور داشتند. علمای ترکمن بخش جرگلان استان خرسان شمالی هم دیده می شدند.از منطقه زیر کوه قائنات و بچه های روستاهای بهمن آباد و فندخت نیز آمده بودند.

اهل سنت شهرها و استان های غربی کشورمانند، کردستان, آذربایجان، ارومیه و کرمانشاه  هم بودند و از اهل سنت مشهد، تربت جام، مشهد ریزه، خواف، شیراز و جنوب کشور هم افرادی حضور داشتند.

 پنج شنبه شب به ترتیب مفتی حنفی با موضوع عوامل انحطاط  مسلمین در زمان حاضر و مولوی عبدالرحمان شکوری با موضوع  نبوت سخنرانی کردند.

روز بعد و در ساعت 11 صبح جمعه مولوی بهزاد فقهی دومین سخنرانی خود را انجام داد و جمعیت حاضر بلافاصله به صورت انبوه راهی مسجد جامع خیرآباد شدند.

معتکفین پس از نماز جمعه  مراجعت کردند و به فوریت جلسه پرسش و پاسخ برپا گردید.

این جلسه  تا یک ساعت مانده به نماز عصر ادامه داشت. تا این زمان جمعیت حاضر شناخت بهتری از اطرافیان خود پیدا کرده بودند و ضمن  دیدارهای چهره به چهره،درخواست ها برای گرفتن عکس های  یادگاری بیشتر شده بود.

شب هنگام حاج عبدالباری صالحی مدیر حوزه علمیه مظهرالتوحید تایباد و مولوی غلام نبی نعمتی مدرس انورالعلوم خیرآباد سخنران مراسم اعتکاف بودند.

پیش از آنها فرماندار تایباد که به مراسم افطار معتکفین دعوت شده بود فرصت را مغتنم شمرده و از مردم حوزه تایباد به خاطر حضور هفتاد و پنج درصدی شان در انتخابات بیست و نهم اردیبهشت ماه گذشته تقدیر و تشکر کرد.

وی در طول سخنرانی خود گفت مهم نبوده که در انتخابات شوراهای شهر و روستا و ریاست جمهوری چه کسانی موفق به  رای آوری شده اند ، بلکه مهم ترین مساله مشارکت بالای مردم  بوده است.

فرماندار تایباد به علاوه از پیگیری گاز رسانی به اهالی روستای خیرآباد که عملیات لوله کشی آن  مدت ها پیش به اتمام رسیده است در هفته دولت اطلاع رسانی کرده و توضیح داد که دلیل تاخیر در بهره برداری از این  پروژه وقوع  سیل اخیر در روستای  خیرآباد بوده است.

فرماندار تایباد در دنباله سخنانش از نهایی شدن تبدیل منطقه اقتصادی  دوغارون به منطقه آزاد تجاری به عنوان یک خبر مهم یاد کرد و گفت که این مورد از طریق مجلس و دفتر ریاست جمهوری درمرحله  نهایی شدن قرار دارد.

پیرو سخنان وی برخی از اهالی معتکف روستای خیرآباد نیز گفتند که بهره برداری از طرح پروژه گاز رسانی به اهالی این روستا نخستین بار قرار بوده که 4 سال پیش عملیاتی شود  ولی  هر بار به  دلایل خاص  به تاخیر افتاده است.

آخرین شب اعتکاف یک مهمان ویژه هم  داشت و آن جناب مولانا فاضلی از علمای برجسته اهل سنت خراسان رضوی بود که برنامه دعای پایانی را به انجام رساند.

درشروع این مراسم  همه جمعیت در داخل سالن اصلی  بودند تا همگی از فیوضات آن بهره ببرند.رفته رفته هر قدر حالت تضرع  در دعای مولانا  فاضلی بیشتر می شد جمیعت بیشتر تحت تاثیر قرار می گرفتند.

در شبی فراموش نشدنی که معتکفین مسیرهای  نزدیک آماده می شدند تا پس از اقامه نماز صبح به محل زندگی خود باز گردند، مولانا فاضلی هم  خود گریه کرد و هم تعداد زیادی را به  گریه انداخت.

مراسم های اعتکاف همیشه به همین نحو خاتمه می یابند.هنگام عزیمت به  محل های  اعتکاف  معمولا  دل کندن از خانواده و مشغولیت های زندگی سخت است. اما سخت تر از آن دل کندن از مسجد و از دوستان تازه  می باشد.

  تا ظهر روز چهارم یعنی شنبه سیزدهم خرداد ماه جاری اکثرجمعیت 1000 نفری در مسیر استان های خود بسر می بردند و تنها تعداد کمی  جهت استراحت باقی مانده بودند.می شد یک شب یا دوشب دیگر و حتی تا پایان ماه مبارک رمضان را در حوزه علمیه خیرآباد گذراند و مهمان خانه خدا بود .اما دیدن جای خالی و سکوت سنگینی که برفضای حوزه انوارالعلوم جریان داشت آدمی را وادار به  جدایی  و بازگشت به مبداء می کرد.

انگار نه انگار که شب قبل صدها نفر در محل  آن حوزه معتکف شده بودند.می شد اندک جمعیت داخل سالن اصلی را به راحتی  شمارش کرد و به بهانه همان تعداد اندک،چند تایی از افراد خدمه و بچه های حراست  کماکان سر پست هایشان باقی بودند.انگار که جدا شدن  و رفتن  برای آنها هم سخت  بود.

گزارش از : طاهر جانی، خبرنگار مهمان مراسم اعتکاف دانشجویی انوارالعلوم