استعفار خشم خدا را خاموش و رحمت الله را به جوش میآورد. خداوند اهل استغفار را عذاب و مؤاخده نمیکند. «وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» «خدا عذاب نمی کند مردم را در حالی که تو ای پیامبر در بین آن مردم باشی، و خداوند عذاب نمی کند در حالی که آنها استغفار بکنند.»
مولانا عبدالغفار شیخ جامی در سخنان مراسم نماز جمعه این هفته خیرآباد (18 شهریور 1401) راه نجات از پریشانیها را استغفار دانستند و فرمودند: وقتی اصحاب برای رفع هر مشکلی نزد پیامبر صلی الله علیه و سلم میآمدند، پیامبر دستور میدادند که استغفار کنند. مثلا کسی آمد و گفت: من نمیتوانم زبانم را کنترل کنم، فرمودند: استغفار کن. کسی دیگر شکایت کرد که مقروض هستم، دیگری از زیادی گناهان شکایت کرد و پیامبر صلی الله علیه و سلم به همه دستور دادند استغفار کنند.
خداوند میفرماید: «وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یَسْتَغْفِرِ اللَّهَ یَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحیماً؛»، « و هر که کار بدی انجام دهد یا به خود ستم کند، سپس از خدا آمرزش طلبد خدا را آمرزنده و مهربان خواهد یافت.»
اگر میخواهیم از گناه پاک شویم و نجات یابیم، راهش استغفار است.
استعفار خشم خدا را خاموش و رحمت الله را به جوش میآورد. خداوند اهل استغفار را عذاب و مؤاخده نمیکند. «وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِيهِمْ وَمَا كَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» «خدا عذاب نمی کند مردم را در حالی که تو ای پیامبر در بین آن مردم باشی، و خداوند عذاب نمی کند در حالی که آنها استغفار بکنند.»
در آیه دیگری جایگاه مستغفرین را بیان میکند که آنان دارای جایگاه بلندی در نزد الله هستند. میفرماید: «وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَنْ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَىٰ مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ» «و آنان که چون کار زشتی مرتکب شوند یا بر خود ستم ورزند، خدا را یاد کنند و برای گناهانشان آمرزش خواهند؛ و چه کسی جز خدا گناهان را میآمرزد؟ و دانسته و آگاهانه بر آنچه مرتکب شده اند، پا فشاری نمی کنند؛»
و در ادامه میفرماید: «أُولَٰئِكَ جَزَاؤُهُمْ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ»
پاداش آنان آمرزشی است از سوی پروردگارشان، و بهشتهایی که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است، در آن جاودانه اند؛ و پاداش عمل کنندگان، نیکوست.»
استغفار، سبب نزول رحمات الهی میشود. در اذهان ما آمده که رحمت، فقط باران ست؛ خیر، ما در هر لحظۀ زندگی زیر چتر رحمتهای بیکران الهی هستیم. «وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ» « و ای قوم، از خدای خود آمرزش طلبید و به درگاه او توبه کنید تا از آسمان بر شما رحمت فراوان نازل گرداند و بر قوت و توانایی شما بیفزاید»
ابن قیم رحمه الله از استاد خود ابن تیمیه رحمه الله روایت میکند که میفرمود: در هر مشکلی مواجه میشدم، استغفار میکردم. استغفار شاه کلید همۀ قفلها است. در دوره خلافت خلفای راشدین وقتی مشکلی پیش میآمد، دستور به کثرت استغفار داده میشد.
استغفار مشکلات دنیا و آخرت را حل میکند. حتی مشکلات اقتصادی و سیاسی را.
متأسفانه امروزه مشکلات زیاد شده است، مشکلات زندگی و مشکلات خانوادگی، در حقوقالعباد کمکاری است و رعایت نمیشود.
بارها حدیث پیامبر صلی الله علیه و سلم را شنیدهایم که رسول الله صلی الله علیه وسلم از صحابه رضی الله عنهم سوال می کند: «آيا میدانيد مفلس کيست؟». و آنها در پاسخ، تعریفی از مفلس ارائه میدهند که در بین مردم رواج داشته و معروف است؛ مفلس را فقیری معرفی میکنند که نقدینگی و کالایی در اختیار ندارد. بنابراین رسول الله صلی الله علیه وسلم به آنها خبر میدهد، مفلس در این امت کسی است که در روز قیامت با نیکیهای زیاد و اعمال نیک و صالح فراوانی چون نماز و روزه و زکات درحالی حاضر میشود که فلانی را دشنام داده و فلانی را زده و مال یکی را گرفته و به آن یکی تهمت زده و خون دیگری را ریخته است؛ و مردم خواهان رسیدن به حق خود در این موارد هستند؛ و حقی را که در دنیا به آن نرسیدند در آخرت طلب میکنند؛ به این ترتیب به نفع آنها از وی قصاص میگیرند. و هریک از این افراد که حقی بر گردن او دارند، به میزان طلبی که دارد، از نیکیهای وی برمیدارد؛ در این میان اگر نیکیهای وی تمام شود، از گناهان طلبکاران برداشته شده و بر دوش او گذاشته میشود، سپس به آتش انداخته میشود.
هیچ مجوزی برای ظلم در هیچ کتاب و دستوری نیامده است. از خداوند در مورد حقوق العباد بترسیم. هنر این است که بتوانیم اشک افراد را پاک کنیم و تبدیل به خنده کنیم.
ایشان در قسمت دیگری از سخنان خود با اشاره به خدماتی که صندوق خیریه خیرآباد اعم از سبدهای غذایی و کمک به درمان بیماران و دیگر خدمات نموده است، از مردم خواستند با کمک به این صندوق تلاش کنند در ابتدای سال تحصیلی به کودکان و دانشآموزان نیازمند، در تهیه لوازم تحصیل کمک کنند و با این کار خود، خنده را بر لب دانشآموزان بنشانند.
امام جمعه خیرآباد افزودند: به جهت سوء تغذیه، برخی مادرانِ باردار و شیرده مشکلاتی دارند و فرزندانشان با مشکلات تغذیه مواجه هستند. قرار است صندوق به اینها کمک کند، دراین امر خیر هم سهیم شوید. به هر اندازهای که دارید و از دستتان برمیآید، میتوانید کمک کنید. کم یا زیاد. دست و دل ما از بخشیدن نلرزد. از بخشش، مال کم نمیشود. این قول پیامبر صلی الله علیه و سلم است.
لذت مال در خرج کردن و بخشیدن است. ثروتمد واقعی کسی است که میبخشد نه آنکه جمع میکند.
افراد نیازمند زیادی در جامعه هستند. فکر نکنیم که همه مثل من و شما میتوانند از عهدۀ مشکلات معیشتی برآیند. هر روزه مراجعه کنندگانی داریم که از مشکلات اقتصادی شکایت دارند.
پس انفاق کنید و از صندوق روستا حمایت کنیم. جا دارد از همه کسانی که تا کنون حمایت کردند و هنوز حمایت میکنند تشکر کنم. ما در روستا خیرینی داریم که مدرسه ساختهاند و میسازند. اینها کارهای ارزشمندی است که جا دارد از این افراد تشکر کنیم.