خجالت در دعوت دیگران؛ نشانه‌ها، عوامل و راه حل‌ها

تعریف:
خجالت در دعوت دیگران عبارت از تردید و عدم اقدام به دعوت دیگران به سوی این دین حنیف و کوتاهی در امر به معروف و نهی منکر و عدم دعوت دیگران به فعالیت‌های جماعت می‌باشد.

نشانه‌ها:
۱- منکر را دیده و منع نمی‌کند؛
۲- خجالت در دعوت همکاران، خویشاوندان و دوستان به فعالیت‌های دعوتی و عدم منع‌شان از ارتکاب کارهای خلاف؛
۳- رد کردن دساتیر جماعت در مورد دعوت دیگران و یا عدم اجرای آن.

عوامل:
۱- ترس از به تنگنا قرار گرفتن؛
۲- ترس از رد نصیحت؛
۳- رسوبات حوادث قبلی که در آنها دچار شکست شده بوده و یا از طرف دیگران مورد تعرض و اذیت قرار گرفته است؛
۴- طبیعت رشد خانوادگی‌اش و عدم عادت دادنش به برخورد و تعامل با دیگران و تبارز شخصیتی‌اش؛
۵- ترس از دست دادن دوستان؛
۶- کمبود معلومات شرعی که احساس می‌کند چیزی نمی‌داند تا به دیگران بیان نماید؛
۷- عدم درک وجوب و اهمیت دعوت؛
۸- اهمال و بی توجهی به جماعت و عدم عادت کردن به کار دعوتی؛
۹- تأثیر مرحله ممنوعیت و بسته بودن فعالیت های دعوتی؛
۱۰- طبیعت انسانی که دوست دارد آرام باشد و مشکلاتی را که از پیامد دعوت دیگران متوجهش می‌شود، نداشته باشد؛
۱۱- برداشت اشتباه از این آیه قرآنی: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لَا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ إِلَى اللهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ [المائده: ۱۰۵]؛ ای مؤمنان! مواظب خود باشید (و خویشتن را از معاصی و گناهان به دور دارید و هوشیار باشید که آلودگیهای جامعه شما را نیالاید). هنگامی که شما هدایت یافتید (و راه خداشناسی را در پیش گرفتید و دیگران را نیز به کار نیک خواندید و از کار بد بازداشتید) گمراهی گمراهان به شما زیانی نمی‌رساند (و نافرمانی دیگران شما را به دوزخ نمی‌کشاند . چرا که حساب هر کس جداست و) بازگشت همه شما به سوی خداست، و شما را از آنچه (در دنیا) می‌کرده‌اید آگاه می‌سازد (و هرکسی آن درود عاقبت کار که کشت).
۱۲- ترس از نسبت دادنش به یکی از جماعت‌های اسلامی و ترس از اخراج از وظیفه و یا عدم استخدام به یکی از منصب‌ها.

راه حل‌ها:
۱- برای اعضای دعوت از آغاز فعالیت‌شان بر اهمیت و وجوب آن تأکید شود؛
۲- واضح ساختن راه دعوت و این که دعوتگر در این مسیر متحمل آزار و اذیت خواهد شد، و باید بدانیم که این راه، راه پیامبران است؛
۳- توضیح پاداش بزرگ دعوتگری، رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لَأَنْ یَهْدِیَ اللهُ بِکَ رَجُلًا خَیْرٌ لَکَ مِنْ أَنْ یَکُونَ لَکَ حُمْرُ النَّعَمِ» (متفق علیه)؛ اگر خداوند تنها یک نفر را به وسیله‌ی تو هدایت دهد، از شترهای سرخ مو برای تو بهتر است.
۴- تدویر دوره‌ها و درس‌های آموزش فنون و راهکارهای دعوت دیگران برای اعضای جماعت؛
۵- سهیم کردن اعضای جماعت به زندگی عملی دعوت تا از برخی تصورات اشتباه رهایی یابند؛
۶- باز کردن گفتگوهای باز و صریح تا اسباب خجالت در دعوت دیگران شناسایی گردد.
===========================
منبع: سنت آنلاین
نوشته‌ی: عبدالحمید بلالی
ترجمه: عبدالخالق احسان