یکی از موضوعاتی که این روزها به دغدغه اول کشاورزان تایبادی تبدیل شده، بحث خریدهای حمایتی از محصول زعفران است؛ چراکه برداشت زعفران از مجموع ۸ هزار هکتار اراضی زیرکشت در تایباد آغاز شده است و دلالان هم از این فرصت استفاده می کنند و در بازار طلای سرخ جولان می‌دهند. کشاورزان هم مجبور هستند محصولات خود را به کمترین قیمت به فروش برسانند. این معضل همیشگی زعفران‌کاران است که در فصل  پاییز همزمان با برداشت زعفران شدت بیشتری می گیرد. آن‌ها از مسئولان دست‌اندرکار تقاضا دارند مراکزی تحت عنوان مرکز خرید حمایتی دایر شود تا کشاورز با خیال راحت‌تری محصول خود را به بالاترین قیمت به فروش برساند؛ هرچند مسئولان شهرستان تایباد در سخنان خود قول‌هایی در این زمینه داده‌اند که البته از حرف تا عمل خیلی فاصله است.

سود در جیب دلالان

یکی از تولیدکننده‌های عمده زعفران که عضو هیئت مدیره صنف کشاورزان تایباد نیز است، می گوید: بر اساس سفارش کارشناسان جهاد کشاورزی تغییر الگوی کشت داده‌ام. یعنی به جای کشت محصولات جالیزی، از کشت زعفران با توجه به این که محصول کم‌آب‌طلبی است، استفاده کرده‌ام؛ ولی متاسفانه در فصل برداشت، سود تولیدکننده به جیب دلالان می‌رود. لذا نیاز است که مدیریت بازار تولید تا فروش زعفران کنترل شود.

محمدی با اشاره به زمین 60 هکتاری کشت زعفران  می‌افزاید: هم‌اکنون روزانه ۴۰۰ نفر در مزرعه بنده درحال جمع‌آوری گل زعفران هستند. صبحانه، ناهار کارگر و حمل و توزیع گل‌های زعفران روزانه هزینه زیادی دارد. علاوه بر آن هزینه‌های پاک‌کنی و خشک‌کنی زعفران هم وجود دارد. اما در این بین سود بیشتر این محصول به جیب واسطه‌گران می رود.

این زعفران‌کار تایبادی اظهار می‌کند: هزینه‌ها نسبت به سال قبل بیش از ۱۵۰ درصد افزایش یافته است. قیمت گل زعفران در بازار اکنون بین 200 تا 400 هزار تومان است؛ یعنی هر روز یک قیمت جدید اعلام می‌شود و ثبات خاصی ندارد. کشاورز هم با وجود چنین شرایطی باز هم مجبور است گل زعفران را بفروشد.

وی خاطر نشان می‌کند: هیچ فناوری و دانش روز برای نگهداری گل زعفران در استان و حتی کشور وجود ندارد. از طرفی فسادپذیری این محصول زیاد است که مسئولان و دست‌اندرکاران باید برای این موضوع چاره‌اندیشی کنند.

نبود ثبات در بازار

نادر رنجبر یکی دیگر از زعفران‌کاران تایبادی به نبود ثبات در بازار اشاره می‌کند و می گوید: 25 هکتار سطح زیرکشت زعفران دارم؛ ولی نرخ‌ها هیچ ثباتی ندارد. در بعضی روزها که تولید گل زعفران زیاد است، خرید توسط دلالان بیش از نصف کاهش پیدا می‌کند. به نوعی بازار را دلال تعیین می‌کند. این ظلم به تولید‌کننده است.

سید مرتضی حسینی، عضوخانه کشاورز تایباد نیز می‌گوید: انتطار ما از دولت و نمایندگان مجلس این است که به بحث قیمت زعفران ورود کنند و مشکل دلالی و خرید مستقیم زعفران از کشاورز را به سرانجام برسانند. وی می‌گوید: یک هفته است که برداشت زعفران در تایباد شروع شده است، اما هنوز از خرید توافقی یا حمایتی در این شهرستان خبری نیست. وی تصریح می‌کند: قبل از فصل برداشت باید به بازار خرید زعفران سر و سامان داده شود؛ نه این که یک هفته از شروع برداشت گذشته اما هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.

اشتغال‌زایی برای 10 هزار نفر

رئیس اداره زراعت جهاد کشاورزی شهرستان تایباد درباره اقدامات صورت گرفته در زمینه فراوری زعفران، می گوید: کشت زعفران در تایباد بیش از ۱۰ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم  داشته است. اکنون دو واحد فراوری، بسته بندی و صادرات زعفران نیز در این شهرستان فعال است.

مریم رضایی تصریح می کند: راه اندازی انبار بورس، تولید مزارع استاندارد، تکثیر پیاز، پیگیری اخذ نشان جغرافیایی زعفران تایباد، برگزاری آموزش‌های تخصصی و توسعه سیستم‌های نوین آبیاری در مزارع از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته برای افزایش بهره وری تولید زعفران بوده است.

جواد اعتضادی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تایباد نیز از پیگیری و  برگزاری جلسات فشرده مسئولان استان با نمایندگان مجلس حوزه انتخابیه خراسان رضوی برای حل مشکل خرید حمایتی زعفران خبر می‌دهد و می‌گوید: اداره تعاون روستایی به زودی خرید را برابر دستورالعمل در تایباد شروع می‌کند و تمام تلاش جهاد کشاورزی حمایت از تولیدکننده است .

مکان های خرید حمایتی

این در حالی است که رئیس اداره تعاون روستایی شهرستان تایباد از خرید حمایتی زعفران خبر می‌دهد و می‌گوید: در پی نشستی که رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان، مدیران و نمایندگان مجلس برای خرید حمایتی زعفران داشتند، مقرر شده از سه‌شنبه هفته جاری خرید حمایتی گل زعفران در تمام شهرهای استان شروع شود. ابوالفضل اسلامی  می‌افزاید: نمایندگان مجلس برای خرید زعفران قول تامین اعتبار به‌موقع داده‌اند و این که زعفران با توجه به دسته بندی‌ها قیمت‌گذاری و در بازار ارائه شود.

وی با اشاره به قیمت گذاری دسته های مختلف زعفران می‌گوید: با توجه به نتیجه کیفیت آزمایش خرید زعفران، قیمت‌های خرید از حداقل ۲۵میلیون تومان شروع می‌شود و تا ۴۱میلیون و  ۳۰۰هزار تومان برای نوع سوپر نگین صادراتی در دستورالعمل قیمت‌ها مشخص شده است.

رئیس اداره تعاون روستایی تایباد و باخرز درباره خرید حمایتی، می‌گوید: در محدوده اداره تعاون تایباد، دو  واحد خرید درنظر گرفته شده که یک واحد خرید در تایباد و یک واحد نیز در باخرز قرار گرفته است. وی اضافه می‌کند: امسال با معرفی جهاد کشاورزی خرید زعفران در مراکز مدنظر انجام می‌شود .

وی می‌گوید: سال گذشته با اعلام خرید حمایتی، نرخ زعفران ۲۰۰برابر در بازار افزایش یافت که هدف از این اقدام جلوگیری از کاهش بیش از حد قیمت زعفران بود. اسلامی تصریح می‌کند:  از سه روز قبل که نرخ خرید تضمینی اعلام و دستورالعمل خرید به شهرستان‌ها ارسال شده، قیمت زعفران تا کیلویی ۳۸میلیون تومان به صورت نقدی هم رسیده است. در حالی که قبل از اعلام این دستورالعمل قیمت زعفران 50 درصد کمتر از قیمت امروز بوده است.

وی می‌افزاید: اگر قیمت زعفران در بازار آزاد خوب باشد، نیازی به تحویل زعفران در اتحادیه‌های تعاون روستایی نیست و ما هم اصراری به خرید نداریم. ولی اگر  قیمت‌ها پایین بیاید، برای خرید کل زعفران شهرستان این آمادگی وجود دارد. وی ادامه می‌دهد: دو مرکز خرید در تایباد و باخرز و یک آزمایشگاه تخصصی تشخیص عیار برایش پیش بینی شده که امیدواریم با اعلام خرید حمایتی، قیمت پایه زعفران به نفع کشاورزان و تولیدکنندگان حفظ شود.

وی درباره حذف دلالان نیز می گوید: حذف دلال در هیچ بازاری امکان‌پذیر نیست. وقتی که قیمت روز اعلام می‌شود، دلالان با توجه به این که سرمایه زیادی دارند،  وارد خرید می‌شوند. فقط وقتی مسئولان بالادستی قیمت را بالا اعلام می‌کنند، می‌توان پیش‌بینی کرد که دلالان کمتر در بازار حضور پیدا می‌کنند. رئیس اداره تعاون روستایی تایباد و باخرز در پایان می‌گوید: فرایند اطلاع رسانی و نصب بنر برای معرفی مکان های خرید حمایتی زعفران از امروز دوشنبه در تایباد شروع می‌شود.