قرآن برای سعادت بشر است نه برای شقاوت و به زحمت انداختن بشر؛ توگویی الله تعالی به ما انسانها می‌فهماند که سعادت، با صبر و شکیبایی، تسبیح گفتن، گذشت نمودن، امر به کارهای خوب و باز آمدن از کارهای زشت، روی گردانیدن از نادانان و روی آوردن به قرآن حاصل می‌شود. «سعادت» واژه‌ایست که معناهایی […]

قرآن برای سعادت بشر است نه برای شقاوت و به زحمت انداختن بشر؛ توگویی الله تعالی به ما انسانها می‌فهماند که سعادت، با صبر و شکیبایی، تسبیح گفتن، گذشت نمودن، امر به کارهای خوب و باز آمدن از کارهای زشت، روی گردانیدن از نادانان و روی آوردن به قرآن حاصل می‌شود.

«سعادت» واژه‌ایست که معناهایی همچون خوشنودی، لذت، احساس خوشیِ درونی، کامجویی و… دارد و می‌توان گفت: سعادت حالتی است درونی که جامع خوشحالی قلبی، انشراح صدر و لذت جسمی است که البته وسایل تحصیل آن نسبت به افراد می‌تواند‌ گوناگون باشد.

قرآن کریم برای کسب سعادت به ما دستورالعمل‌هایی داده است که در صورت عملی کردن آنها، می‌توانیم به سعادت دنیا وآخرت برسیم.

درسوره مبارکه طه الله تعالی می‌فرماید: فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ غُرُوبِهَا وَمِنْ آنَاءِ اللَّيْلِ فَسَبِّحْ وَأَطْرَافَ النَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرْضَى [سوره طه : 130] : پس‌ ‌بر‌ آنچه‌ می‌گویند صبور باش‌، و پیش‌ ‌از‌ طلوع‌ آفتاب‌ و قبل‌ ‌از‌ غروب‌ ‌آن‌ پروردگارت‌ ‌را‌ تسبیح‌ گوی‌، و ‌از‌ ساعات‌ شب‌ و حوالی‌ روز ‌به‌ نیایش‌ پرداز، ‌باشد‌ ‌که‌ [‌از‌ الطاف‌ الهی‌] خشنود گردی‌.

در این آیه، الله جل‌جلاله پیامبرش را به صبر و تسبیح در اوقات یاد شده توصیه می‌کند و در پایان می‌فرماید: باشد‌ ‌که‌ توی [‌پیامبر‌] خشنود گردی، و نمی‌فرماید: تا خدا خشنود شود!‌.

خداوند می‌خواهد با این روش پیامبرش را خشنود کند و به مقام رضا نائل گرداند. پس با صبر، تسبیح و ذکر خداوند، انسان مومن به مقام رضا می‌رسد.

حال از کجا بفهمیم که به مقام رضا نائل شده‌ایم؟

یحیی‌بن‌معاذ رازی مقام رضا را اینگونه شرح می‌دهد: ای پروردگار! اگر مرا چیزی بدهی می‌گیرم و اگر ندهی، راضی‌ام و اگر مرا رها کنی، باز هم تو را می‌پرستم و اگر مرا بخوانی، لبیک می‌گویم.

در سوره اعراف الله‌تعالی می فرماید: خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ [سوره اﻷعراف : 199]

عفو و گذشت را پیشه کن، و به کار پسندیده فرمان ده، و از نادانان روی بگردان.

این آیه راهکار رسیدن به خوشی روحی را بیان می‌کند و آنرا در سه چیز خلاصه می‌نماید:

الف: گذشت، چون با گذشت، محبت و دوستی استوار می‌شود؛

ب: امر به معروف، زیرا با این کار، شخص موقعیت خود را می‌شناسد و به نقش تاثیر گذار خود در جامعه پی می‌برد؛

ج: دوری جستن ازجاهلان.

طبق این آیه،این سه مورد (گذشت، امر به کار شایسته و روی گردانیدن از جاهلان) هم از اسباب رسیدن به نیک‌بختی است.

و باز در سوره طه الله‌تعالی می‌فرماید: طه مَا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَى [سوره طه :1\ 2] ای پیامبر! ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی!

پس قرآن برای سعادت بشر است نه برای شقاوت و به زحمت انداختن بشر؛ توگویی الله تعالی به ما انسانها می‌فهماند که سعادت، با صبر و شکیبایی، تسبیح گفتن، گذشت نمودن، امر به کارهای خوب و باز آمدن از کارهای زشت، روی گردانیدن از نادانان و روی آوردن به قرآن حاصل می‌شود.

الله تعالی امت مسلمه را توفیق بازگشت به قرآن نصیب فرماید.

 

? مولوی عبدالواحد علی‌بایی