مولوی عبدالغفار شیخ جامی در خطبه های نماز جمعه این هفته پیرامون موضوع استغفار،به ایراد سخن پرداختند.

 ایشان در ابتدا بعد از تلاوت آیه : «وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُ‌وا رَ‌بَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْ‌سِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُم مِّدْرَ‌ارً‌ا وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِ‌مِينَ » پیرامون صفات فرد مومن  بیان داشت: یکی از ویژگی های انسان مومن و با تقوا، استغفار و طلب مغفرت است. مومن همواره و همیشه از خداوند مغفرت می طلبند. بدین معنا که فرد مومن همواره یاد و ذکر خدا بر ذهن ، وجود ، اعمال و گفتاراو جاری بوده و خود را در دریایی از لغزش و خطا احساس می کند و از این رو از خداوند طلب بخشش می نماید و خواهان رحمت و نعمت از جانب پروردگار است. و خداوند در این آیات بشارت داده که خداوند با استغفار شما، از آسمان بر شما رحمت فرو می فرستد و نعمت ها و رحمت های وافری را شامل حال شما می سازد.

وی در ادامه به بیان حدیثی از پیامبر(ص) پرداختند که فرمودند: «طُوبَى لِمَنْ وَجَدَ فِي صَحِيفَتِهِ اسْتِغْفَارًا كَثِيرًا» هر انسانی که می خواهد از دیدن کارنامه اعمال خود خرسند و خوشحال شود، زیاد استغفار کند.

ایشان در فرازی از سخنانش و در تشریح حدیث بیان داشت: این چنین فردی از دیدن کارنامه ی اعمالش خوشحال می شود، چرا که استغفار، زداینده و از بین برنده گناهان است و انسان را پاک می گرداند . در حدیث دیگری آمده ( من لزم الاستغفار، جعل الله له من كل ضيق مخرجا، ومن كل هم فرجا، ورزقه من حيث لا يحتسب) هر کس زیاد استغفار کند، سبب می شود که از هر پریشانی برایش گشایشی حاصل شود و پریشانی های او دور می گردد و تنگی رزق بر او فراخ می گردد.

استاد انوارالعلوم با بر شمردن فوائد و نتایج استغفار فرمود: استغفار انسان را از هر پریشانی می رهاند و سبب می شود هر تنگی های زندگی دور شود. در حدیث قدسی آمده که خداوند فرموده است: ای بندگان شما شب ها و روزها معصیت و گناه می کنید و من شما را می بخشم و آمرزنده، من هستم و از شما معصیت سر می زند و من مغفرت می کنم و آمرزنده هستم، پس وقتی بخشنده من هستم، از من مغفرت بخواهید و و استغفار نمایید.

ایشان درادامه خطاب به حضار گفت: همه ما این را می دانیم که قلب ما به سبب گناهان و نافرمانی ها سیاه می شود و در هر گناه و معصیت نقطه سیاهی در قلب ایجاد می گردد و قلب کاملا سیاه می شود و راه صیقل و درست کردن قلب این است که ما استغفار بنماییم، یقینا استغفار زداینده گناهان و معاصی هست.

در حدیث دیگری نقل شده که خداوند فرموده: ای بندگان من، اگر شما معصیت نکنید من شما را می برم و قومی را می آورم که معصیت کنند و استغفار و طلب مغفرت نمایند و من آن ها را می آمرزم و دریاهای رحمت و مغفرت  و بخشش و آمرزش را به نمایش می گذارم.

ایشان با اشاره به جایگاه استغفار در سیرت نبی رحمت بیان داشت: در روایت آمده که نبی رحمت با اینکه معصوم و پاک بودند روزانه بیش از هفتاد مرتبه استغفار می نمودند.

استغفار و انکسار قلبی، انسان را به خدا نزدیک می نماید. و کاستی ها و کمی هایی که در عدم شکر گزاری بندگان وجود دارد، با استغفار از بین می رود و جبران می گردد.

امام جمعه خیرآباد در ادامه سخنان خود ایراد فرمود: خداوند به ما نعمت ارزانی می کند و در قبال آنها باید شکر نماییم، از این رو استغفار تکمیل کننده و جبران کننده می باشد. اهل علم می نویسند: انسان مومن باید بخاطر انجام اعمال خود، گرچه ناقص هستند، باز هم شکر کند، قطعا پایبندی به نماز و روزه هم خود جای شکر دارد و بعد از انجام عبادت، با احساس نقص، باید استغفار کرد تا آن کوتاهی از بین برود و خداوند بواسطه رحمت خود از آن درگذرد.

در یکی از روایات نقل شده که شخصی نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: ای رسول خدا! گناهان من بسیار هست، راه از بین بردن آنها چیست؟ رسول خدا فرمودند: این دعا را بخوان: «اللهم مغفرتک اوسع من ذنبی و رحمتک ارجی من عملی» بار الها رحمت تو بیشتر از گناهان من است و امید من به رحمت های تو بیشتر از اتکاء به اعمال من هست.

 و به گفته علامه تهانوی، گناهان ما همانند قطرات ناپاکی و پلشتی هست که در دریای رحمت الهی ریخته می شود و هیچ تاثیری بر آن نمی گذارد.

مولوی شیخ جامی افزود: سروران! باید زبان های مان را به استغفار و یاد خدا عادت بدهیم. از حضرت عیسی(ع) نقل شده که فرمودند: هر سخنی غیر از یاد خدا و دعوت الی الله ، لغو است و هر سکوتی غیر از فکر، لهو است و هر نگاهی به جز از عبرت و درس گرفتن، باطل و بیهوده است. بله سروران من! باید هر نگاه ما به کوه و در و دشت و دریا برای ما پیام و درسی به بار بیاورد.

پس بهترین بنده کسی هست که نگاهش عبرت و سکوتش فکر و سخنش ذکر باشد. قطعا این انسان کامیاب و ره یافته است.

ما باید مواظب سخن و گفتار خود باشیم و هر حرف ما باید برای ما ثمرات و فوایدی در بر داشته باشد و باید هر سخن ما موقرانه و متین باشد ، چنانچه حضرت علی فرمودند: سخنی بگوییم که سنگین باشد و کاری انجام بدهیم که برازنده ی شخصیت یک مومن باشد.

نقل شده که از حکیمی پرسیدند:چه کسی در نزد خدواند مقام و منزلت دارد؟ گفت: آنان که این صفات را دارند: اول اینکه نفس خود را در مقابل عظمت خدا خوار می کنند و این یکی از ثمرات استغفار هست. دوم اینکه خشمشان را فرو می خورند و با وجود قوت و قدرت انتقام گیری، در می گذرند و عفو می نمایند و شهوتشان را رام  می کنند تا به معصیت ها کشیده نشوند و دیگر اینکه کینه و عداوت در دل خود جای نمی دهند و سعه ی صدر دارند و از دیگران در می گذرند و غرور خود را پایمال می کند، صفت دیگر اینکه کم سخن می گویند و بیشتر می شنوند و گوش شنوا دارند.