همواره و خصوصا در هفته وحدت سخن از انسجام و همدلی به میان می آید و کنفرانس ها و سمینارهای متعدد در این زمینه برگزار می گردد.
صرف نظر از این مسائل، یک سوال را باید همواره از خود بپرسیم و آن اینکه (چرا باید وحدت داشته باشیم؟)
جواب این سوال را از چند منظر بررسی می کنیم.

یکم: خداوند متعال در جای جای قرآن  به ما دستور داده است که وحدت داشته باشیم. و از زیر چتر وحدت نگریزیم.
(1) ـ در آیه(103سوره آل عمران) خداوند دستور به چنگ زدن به ریسمان الهی داده، از پراکندگی منع نموده است.  (وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ ) ، (و همگی به رشته‌ی (ناگسستنی قرآن) خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید)
(2) ـ در آیه( 65 سوره انعام) خداوند  اختلاف و پراكندگى و به جان هم افتادن را يكى از بدترين عذابها به شمار مى آورد :(قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْمِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْض(،بگو: خدا می‌تواند که عذاب بزرگی از بالای سرتان و یا از زیر پاهایتان بر شما بگمارد (و شما را دچار بلاهای آسمانی و بمبارانهای هوائی یا بلاهای زمینی همچون زلزله‌ها و آتشفشانیها و انفجارهای مینها و دیگر موادّ منفجره‌ی جنگها سازد) و یا این که کار را بر شما به هم آمیزد (و در نتیجه حقیقت امر بر شما مشتبه شود) و دسته‌دسته و پراکنده گردید (و جنگها در میانتان برپا گرداند) و برخی از شما را به جان برخی دیگر اندازد و گرفتار همدیگر سازد.
(3) ـ خدا در آیه( 91 سوره انبیاء) امت مسلمه را امت واحد معرفی نموده است و گریز از زیر چتر وحدت را جدا شدن از  امت می داند.(إِنَّ هذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ أَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ ) این طریقه شما آیین یگانه (و پاک اسلام) است و من یکتا پروردگار و آفریننده شما هستم، پس تنها مرا پرستش کنید.
(4) در آیه(103سوره آل عمران) خداوند اخوت و برادری را نعمتی از جانب خود بیان نموده است. (فَاَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَاناً)، (و به لطف و نعمت خدا همه برادر دینی یکدیگر شدید)

دوم: پيامبر گرامي اسلام، از بعثت تا وفات، همواره در آموزش‌ها و تعاليم خود و در عمل، در جهت نفي تفرقه و اختلاف و تحکيم پايه‌هاي وحدت و انسجام اسلامي و اخوت و همدلي و همبستگي ميان مسلمين و حتي تفاهم با غير مسلمين غير معارض از اهل کتاب و غيره، قدم برداشته است. و این را برای امت توصیه کرده است.
(1) ـ پیامبر  صلی الله علیه و سلم کسي را که به اندازة يک وجب، از جماعت مسلمين کناره بگيرد و در آن حال بميرد، مرگش را در حال جاهليت خوانده و فرموده: «من فارق الجماعة شبراً فميتته جاهلية»
«صحيح بخاري، باب فتن، ص2، صحيح مسلم باب اماره، ص53»
 (2) ـ آن حضرت جماعت و اجتماع را مظهر قدرت الهي دانسته و فرموده است.«يد الله مع الجماعة» «رواه البخاري»
 (3) ـ پيامبر (ص) قهر و قطع رابطه ميان دو برادر مسلمان را بيش از سه روز جايز ندانسته و فرمود: «لايحل لمسلم ان يهجر اخاه فوق ثلاثة ليال، يلتقيان فيعرض هذا و خيرهما الذّي يبدء بالسلام»  «مؤطاء مالک، ص324»
 (4) ـ حضرت رسول (ص)، مَثَل مؤمنان را در دوستي و رحمت و عطوفت به يکديگر، مانند اعضاي پيکر يک انسان دانست، که با درد گرفتن و رنجور شدن يک عضو آن، اعضاء ديگر هم متأثّر مي‌شوند، و فرمود:(مثل المؤمنين في توادّهم وتعاطفهم وتراحمهم بمنزلة الجسد إذا اشتكى منه شي تداعى له سائر الجسد بالسهر والحمّى  («أخرجه البخاري ومسلم عن النعمان بن بشير »
(5) ـ رسول الله در حدیثی دیگر مسلمان را برادر مسلمان دانسته و دستور به اخوت و برادری بین مسلمانان داده است. خون، مال و جان مسلمان را بر مسلمان دیگر حرام دانسته است. ( لا تحاسدوا ، ولا تناجشوا ، ولا تباغضوا ، ولا تدابروا ، ولا يبع بعضكم على بيع بعض ، وكونوا عباد الله إخوانا ، المسلم أخو المسلم ، لا يظلمه ولا يخذله ولا يحقره ، التقوى هاهنا – ويشير إلى صدره ثلاث مرات – بحسب امرئ من الشر أن يحقر أخاه المسلم ، كل المسلم على المسلم حرام : دمه وماله وعرضه ) «رواه مسلم»
از این دست احادیث در کتب روایی به قدری زیاد است که در حوصله این مقال نمی گنجد.

سوم: عدم ضرورت تفرقه با توجه به وجود اشتراکات فراوان بین مذاهب اسلامی به قول صائب تبریزی:
موج در یکتایی دریا نیندازد خلل/ چهره وحدت نهان در زیر زلف کثرت است
در واقع مشترکات مسلمانان در اصول به قدری زیاد است که جایی برای اختلاف در فروع نمی ماند. همه مسلمانان در سه اصل اساسی دین (توحید، نبوت و معاد) مشترکند. همچنین در احکام دینی نماز، روزه، زکات، حج و نیز در شعائر دینی مثل قبله ، اعیاد دینی و…
به تعبیر احمد هوبر(اندیشمند سنی مذهب) “تمام اصول اولیه این دو(شیعه و سنی) یکی است . این دو ؛ به شهادت ، پنج اصل دین و به خدا و پیامبر ایمان و اعتقاد دارند ، فقط در بعضی از مکانها و اشخاص تاریخی اختلاف دارند . ما فقط در برخی از این مفاهیم اختلاف داریم که حضرت علی(رض) خلیفه اول است یا دوم .
آیا با وجود این همه مشترکات جایی و راهی برای اختلاف باقی می ماند؟!

چهارم:شكى نيست كه يكى از عوامل پيشرفت ملتها و رمز پيروزى آنان، پيوند و اتحاد بوده است، همانگونه اى كه با اتحاد قطرات آب، مخزن بزرگ سد تشكيل و با پيوستن جويهاى كوچك به همديگر رودخانه هاى عظيم ايجاد مى شود، با اتحاد انسانها نيز صفوف بزرگى تشكيل مى شود كه دشمن با نگاهش به وحشت افتاده و فكر تجاوز به آنان را براى هميشه از سر بيرون مى كند.
و در آخر یادآوری سخن زیبای رهبر انقلاب خالی از لطف نیست که فرمودند: ما به فرقه‌هاى عالم اسلام نمى‌گوییم از عقاید مخصوص فرقه‌ى خود دست بکشید و عقاید فرقه‌ى دیگر را قبول کنید؛ اما به همه‌ى مسلمین مى‌گوییم در میان ما موارد مشترک، بیشتر و مهم‌تر و اساسی‌تر از موارد اختلاف است. دشمنان ما روى موارد اختلاف تکیه مى‌کنند؛ ما برعکس باید مواضع مشترک را تقویت کنیم و نگذاریم دشمن بهانه به دست آورد و با تفرق ما، نقطه‌ى فشار روى پیکر امت اسلامى را پیدا کند.

حسین سلیمانپور