رسانه ها و خبر گزاري ها داراي نقشي حائز اهميت و قابل توجه در جهان كنوني مي باشند. نقشی که بر فرد مطلع و آگاه پوشيده نيست. دکتر عبدالکریم بکار می نویسید: شعار يهوديان قبلا این بود: «يملك العالم من يملك الذهب». دنيا مال پول دارهاست.ولی امروزه مي گويند:»يملك العالم من يملك الإعلام» دنيا در […]
رسانه ها و خبر گزاري ها داراي نقشي حائز اهميت و قابل توجه در جهان كنوني مي باشند. نقشی که بر فرد مطلع و آگاه پوشيده نيست.
دکتر عبدالکریم بکار می نویسید: شعار يهوديان قبلا این بود: «يملك العالم من يملك الذهب». دنيا مال پول دارهاست.ولی امروزه مي گويند:»يملك العالم من يملك الإعلام» دنيا در دست كساني است كه اطلاع رساني قويتري داشته باشند. با نظري كوتاه بر تاريخ يهود،این حقیقت را بهتر درمی یابیم.
به عنوان نمونه: يهوديان مدينه، قشري مرفه بودند و در تجارت طلا و نقره و زيور آلات يد طولايي داشتند،زندگی مرفه و مال و ثروت به آنان قدرت زیادی داده بود و این وضع برای یهود قرنها ادامه داشت و امروزه نیز حصه عظیمی از سرمایه جهانی در دست یهود است. با تغيير ارزش ها و عوض شدن شرايط، آنها نيز شعار و مدل فعالیت خود راعوض كردند و از رسانه بیشتر بهره را بردند . فعاليت خبرگزاري ها و بنگاه هاي خبرپراكني يهودي، خود شاهد بر مدعاست. رسانه هایی همچون نيويورک تايمز، واشنگتن پست، رويترز و… و چند صد شبكه خبري از اين قبيل.
دكتر صفا تاج در مورد تسلط صهيونيزم بر مطبوعات جهان غرب مي نويسد: در حقيقت هيچ يك از روزنامه هاي غربي از سيطره صهيونيست ها در امان نيستند. (سلطه پنهاني/70)
تا اينجا يك طرف ماجرا بود، طرف ديگر ماجرا كه مد نظر ما نیز هست این است که همه ما هر متوجه نباشیم ، در جهان كنوني به نوعي اطلاع رساني مي كنيم ، هر کدام خبرنگاری مستقل هستیم و خبرگزاری مستقل خودمان را داریم. اينترنت، موبايل و اپليكيشن هاي ارتباطي از قبيل واتس آپ، وايبر و … دامنه اطلاع رساني را بسيار بزرگ و وسیله اطلاع رسانی را بسیار كوچك ، ساده و آسان کرده اند، امروزه، مثل گذشته، نيازي به در دست گرفتن قلم و كاغذ و در اختیار داشتن صنعت چاپ و هزینه گزاف برای خبررسانی نیست، شما در هر جاي دنيا كه باشيد، راحت و فقط با نوشتن چند کلمه بر خروجی موبايل و يك كليك ساده مي تواند خبر و یا مطلبی را در اقصي نقاط جهان، با کمترین هزینه پخش نمایید و در عرض چند ثانيه، يك اطلاع رسان و منبع خبر شويد.
حال سوال این است که وظيفه ما در قبال هر خبر و مطلب چيست؟ آيا به مجرد مطلع شدن و آگاه شدن از آن، حق انتشار و یا بازنشر آن را داريم؟
وظیفه فرد در مورد مطلبی که به او می رسد و می خواهد نشر و یا بازنشر کند چیست؟ در این مقال سعی می کنیم اشاره ای گذرا به برخی از این وظایف داشته باشیم.
اول: بازخواني دقيق مطلب، شما در خانه یا محل کار خود نشسته اید. صدای موبایل حکایت از دریافت مطلبی دارد. پیام دریافت شده حاوی خبری اجتماعی ، سیاسی و…،یا مطلبی دینی ، اجتماعی، اخلاقی و…. است. وظیفه ما در قدم نخست، اگر می خواهیم بازنشر کنیم، خواندن تمام مطلب است و آنگاه اندیشه در مضون آن،چه بسا بسياري از مطالبي كه در فضاهاي مجازي بالاخص از اين طريق رد و بدل مي شوند، بر خلاف باورها و اعتقادات ما باشد.مثلا در برخی پیام ها سخن از پیک و باده و باده نوشی و حرف از صلیب و … است که هیچ سنخیت با اعتقاد مسلمان ندارد.
متاسفانه روزانه مطالب زیادی در فضای مجازی پست مي شود که بر خلاف باورهاي اسلامي است و یا بدور از نزاکت دینی و منش اسلامی است، لذا فرد ناخودآگاه در ورطه مهلکی قرار می گیرد و از جمله کسانی می شود كه در صدد خدشه دار كردن اعتقادات ديني هستند. پس مي طلبد قبل از باز نشر هر مطلب، آن را به دقت بخوانیم و مورد واكاوي قرار دهیم .
در اينجا ذكر خاطره يكي از دوستان خالي از لطف نیست. دوستی می گفت: روزي يكي از آشنايان برايم مطلبي اخلاقی (در قالب پیامک) فرستاد، من هم با دقت تمام آن را خواندم، ديدم در آخرش نوشته “وقتي كه آمدي پنج كيلو قند هم بگير و بيار”. دوستم مي گويد: من تعجب كردم که مخاطب این جمله آخر کیست؟ براي استفسار با کسی که پیامک را فرستاده بود تماس گرفتم. مي گويد: آشنایم گفت: راستش را بخواهي، من همه مطلب را نخواندم، كس ديگر برايم فرستاده بود، من نيز براي تو فرستادم!
حتما برای من و شما هم اتفاقاتي از اين دست رخ داده است، پس مي طلبد در بازنشر مطالب دقت بيشتري بكنيم.
دوم: دقت در صحت و سقم خبر و مطلب، با دقت نظر در آيات قرآن و سيرت نبي رحمت (صلی الله علیه و سلم ) درمی یابیم كه هنگام شنيدن خبر و یا مطلبی، بايد نسبت به منبع صدور آن اطمينان خاطر حاصل كنيم. خداوند مي فرمايد: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن جَاءكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَيَّنُوا أَن تُصِيبُوا قَوْماً بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ» ( اي كساني كه ايمان آوردهايد ! اگر شخص فاسقي خبري را به شما رسانيد، درباره آن تحقيق كنيد ، مبادا به گروهي – بدون آگاهي ( از حال و احوالشان و شناخت راستين ايشان – ) آسيب برسانيد ، و از كرده خود پشيمان شويد . )
در جهان كنوني به سبب نبود یا کمبود اعتقاد به مباني ديني و اخلاقی ، در مورد هر خبر بايد تحقيق و تفحص نمود و باید تا روشن شدن صحت و سقم آن دست نگهداشت و از بازنشر و پخش آن خودداري نمود.
چه بسا اتفاق مي افتد كه فرد بدون اينكه خود متوجه شود، به نشر اكاذيب و سخنان ياوه دامن می زند بگونه ای که حتي در نزد خداوند ملقب به “دروغگو” می شود. چنانچه رسول خدا فرمودند: «وإن الرجل ليكذب حتى يكتب عند الله كذابا» ( شخص همچنان دروغ مي گويد تا اينكه در نزد خداوند جزو دروغ گويان برشمرده مي شود) و گاهی حتي اعتماد مردم نیز از او سلب می شود. رسول خدا فرمودند: «كَفَى بِالْمَرْءِ كَذِبًا أَنْ يُحَدِّثَ بِكُلِّ مَا سَمِعَ ». براي دروغگو بودن شخص همين کافی است که هر چيزي را كه مي شنود باز گو كند.
عمق فاجعه بيشتر زماني خود نمايي مي كند كه اين قبيل مطالب يا اخبار از طرف افرادي بازنشر شود كه داراي پايگاه اجتماعي در بين مردم يا قوم و قبيله خود باشند.
نكته سوم اينكه: اگر خبر منفی و یا اتهامی نسبت به کسی به ما رسید و این خبر و مطلب باعث خدشه به آبرو و يا اعتبار شخصي می شد، اولا خودمان بدون تحقیق نسبت به آن شخص بدگمان نشویم و ثانیا از باز نشر چنین اخباری به شدت بپرهیزیم. مبادا خدای نخواسته تهمتی به کسی روا بداریم. رسول خدا فرمودند:نسبت به اهل ايمان گمان نيك داشته باشيد. مگر در صورتي كه فسق و لاابالي گري وي در حد اشتهار باشد.
مخلص کلام اینکه: باید مواظب خودمان باشیم تا به بیراهه نرویم.
به قلم: عصمت الله تیموری
Sunday, 13 July , 2025