1. اعتقاد به برتر بودن صحابه: اعتقاد داشتن بدین باور که برترین انسانها بعد از پیامبران، صحابه هستند. الله متعال می فرماید: ﴿ وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴾* پیشگامان نخستین مهاجران و انصار، […]
1. اعتقاد به برتر بودن صحابه:
اعتقاد داشتن بدین باور که برترین انسانها بعد از پیامبران، صحابه هستند.
الله متعال می فرماید: ﴿ وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴾* پیشگامان نخستین مهاجران و انصار، و کسانی که به نیکی روش آنان را در پیش گرفتند و راه ایشان را به خوبی پیمودند، خداوند از آنان خوشنود است و ایشان هم از خدا خوشنودند، و خداوند برای آنان بهشت را آماده ساخته است که در زیر (درختان و کاخهای) آن رودخانهها جاری است و جاودانه در آنجا میمانند. این است پیروزی بزرگ و رستگاری سترگ.[التوبة: 100].
و پروردگار متعال فرموده است: ﴿ لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا ﴾* خداوند از مؤمنان راضی گردید همان دم که در زیر درخت با تو بیعت کردند. خدا میدانست آنچه را که در درون دلهایشان (از صداقت و ایمان و اخلاص و وفاداری به اسلام) نهفته بود، لذا اطمینان خاطری به دلهایشان داد، و فتح نزدیکی را (گذشته از نعمت سرمدی آخرت) پاداششان کرد. [الفتح: 18].
پیامبر-صلی الله علیه وعلی آله وسلم- فرموده اند: بهترین مردم کسانیاند که معاصر با من هستند. سپس انسانهای قرن بعدی و بعد از آن قرن بعدی.
رسولالله -صلی الله علیه وعلی آهله وسلم- فرموده اند: از افرادی که زیر درخت بیعت کرده اند، کسی وارد جهنم نخواهد شد./سنن ابوداود
2. محبت داشتن و دوست داشتن صحابه-رضوان الله تعالی علیهم اجمعین-
صحابه-رضوان الله تعالی علیهم اجمعین- حاملان و مبلغین دین بودند، طعنه زدن و خرده گرفتن بدانان به منزلهی طعنه زدن به دین میباشد، چرا که دین از طریق صحابه به ما رسیده است.
الله متعال می فرماید:
﴿ وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ ﴾* مردان و زنان مؤمن، برخی دوستان و یاوران برخی دیگرند. همدیگر را به کار نیک میخوانند و از کار بد باز میدارند، و نماز را چنان که باید میگزارند، و زکات را میپردازند، و از خدا و پیغمبرش فرمانبرداری میکنند. ایشان کسانیند که خداوند به زودی ایشان را مشمول رحمت خود میگرداند. (این وعدهی خدا است و خداوند به گزاف وعده نمیدهد و از وفای بدان هم ناتوان نیست. چرا که) خداوند توانا و حکیم است. [التوبة: 71].
رسول خدا -صلی الله علیه وعلی آله وسلم- فرمودند: دوست داشتن انصار از ایمان هست و بغض نسبت به انصار نشانه نفاق میباشد./صحیح بخاری و صحیح مسلم
3. باز آمدن از اظهار نظر در مورد اختلافات بین صحابه-رضی الله عنهم-.
باور داشتن بدین نکته که صحابه-رضی الله عنهم- در اختلافات بین خودشان مجتهد بوده اند.
از این رو بر هر مسلمان ضروریست که نسبت به اختلافات آنان بیطرف باشد و نیت و غرضهای آنان را به خدا واگذار کند.
نبی رحمت-صلی الله علیه وعلی آله وسلم- فرموده اند:
به اصحاب من ناسزا نگویید، اگر یکی از شما به اندازهی کوه احد طلا صدقه کند، به اندازه یک مُد (544 گرم) یا نصف آن (که صحابه انفاق کرده اند، در بارگاه خدا) ارزش ندارد./صحیح بخاری و مسلم
و نیز فرموده اند:
لعنت خدا و فرشتگان و تمام مردم بر کسی باد، که به یارانم ناسزا بگوید./مصنف ابن ابی شیبه
سیدنا حضرت علی-رضی الله عنه- فرموده اند: الله متعال به قلوب بندگانش نظر انداخت، و قلب محمد-صلی الله علیه وعلی آله وسلم- را برترین قلبها یافت، آن را برای خودش برگزید و به پیامبری برانگیخت، سپس بر قلوب بندگان نگاهی انداخت و قلوب اصحاب را بهترین قلبها، یافت و آنان را به عنوان وزیران و یاران پیامبرش قرار داد./مسند احمد و معجم الکبیر طبرانی
: د. خالد بن محمود بن عبدالعزيز الجهني/با تلخیص