برگ تحويل مي كند رمضان. صداي پاي عيد به گوش مي رسد، زنگ پايان فرصت طلايي رمضان آرام آرام به صدا در مي آيد. نفس هاي مهاه مهماني خدا ، آنكه اولش رحمت، وسطش مغفرت و آخرش آزادي از آتش جهنم است، به شمارش افتاده است. نمي دانم، من كه (متأسفانه) نه، شايد شما توشه […]
برگ تحويل مي كند رمضان. صداي پاي عيد به گوش مي رسد، زنگ پايان فرصت طلايي رمضان آرام آرام به صدا در مي آيد. نفس هاي مهاه مهماني خدا ، آنكه اولش رحمت، وسطش مغفرت و آخرش آزادي از آتش جهنم است، به شمارش افتاده است. نمي دانم، من كه (متأسفانه) نه، شايد شما توشه تان را برداشته، اجر خود را در اين 20 روز گرفته ايد. خوشا به سعادتتان، روي سخنم در اين نوشتار با شما نيست، شما راهتان را یافته ايد و در اين ده روز نيز بر آن حركت مي كند.
سخنم با افراد همچو مني است كه در 20 روز گذشته رمضان نتوانسته ايم توشه راه را برگيريم و توشه دان ما خالي است و يا اندك بهره ای از این سفره پهن الهی برده ایم. مي خواهم به این «همدردان» خبری خوش بدهم؛ آري! خبر خوش! و آن اينكه ما در آستانه «دهه اجر!» قرار داريم. دهه اجر، ما، ده روز طلايي جلو رو داريم، ده روزي كه اگر قدر دانيم، از خاك به افلاك مي رسيم. اين خبر خوش را نه من، كه خداوند داده است.« إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ ﴿١﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ ﴿٢﴾ لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ ﴿٣﴾ تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ ﴿٤﴾ سَلَامٌ هِيَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ ﴿٥﴾.»،«ما قرآن را در شب با ارزش «لیلةالقدر» فرو فرستادهایم.(1)تو چه میدانی شب قدر کدام است (و چه اندازه عظیم است؟((2)شب قدر شبی است که از هزار ماه بهتر است. (3)فرشتگان و جبرئیل در آن شب با اجازهی پروردگارشان، پیاپی (به کرهی زمین و به سوی پرستشگران و عبادت کنندگان شب زندهدار) میآیند برای هرگونه کاری (که بدان یزدان سبحان دستور داده باشد.) (4)آن شب، شب سلامت و رحمت (و درود فرشتگان بر مؤمنان شب زندهدار) است تا طلوع صبح. (5)
رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ می فرماید: «تحروا ليلة القدر في العشر الأواخر من رمضان» شب قدر را در دهه آخر رمضان بجویید.
آری! ما در آستانه «طلوع قدر» قرار داریم، شبی که به شهادت رب العالمین از هزار ماه برتر است.
پيامبر رحمت که به گواهی قرآن الگوی زیبائی برای ماست «لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّـهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»، «سرمشق و الگوی زیبائی در (شیوهی پندار و گفتار و کردار) پیغمبر خدا برای شما است. »، قدر این روزها را به خوبی می دانست : عن عائشةرضي الله عنها، قالت: «كان رسول الله صلى الله عليه وسلم إذا دخل العشر شدّ مئزره، وأحيا ليله، وأيقظ أهله» چون دهه آخر رمضان فرا می رسید پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ کمر همت می بست و شب زنده می داشت و خانواده را نیز (برای عبادت) بیدار می نمود.
آری! پیامبر خوبیها و الگوی زیبائی قدرِ قدر را می دانست و به نیکوئی پاسش می داشت و خانواده را نیز از این خیر بی بهره نمی گذاشت.
ما سعادتمندیم که این ده روز که خداوند به عظمتشان سوگند یاد کرده است را دریافته ایم. « وَلَیَالٍ عَشْرٍ »، «قسم به شب های ده گانه»
حال ببینم پیامبر در این ده روز چه می کرد:
1ـ عَنْ عَائِشَةَ ، قَالَتْ : كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى الله عَليْهِ وسَلَّمَ يَجْتَهِدُ فِي الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ ، مَا لاَ يَجْتَهِدُ فِي غَيْرِهِ.
تلاش و کوششی که پیامبر در این ده روز (در عبادت) می کرد بیش از تمام ایام سال بود. از کلام شارحین حدیث بر می آید که عبادت او ـ صلی الله علیه و سلم ـ شامل همه نوع عبادات می شد، نماز، ذکر ، تلاوت قرآن، شب بیداری به عشق رب، صدقه و…
2ـ عن عائشةَ رضي الله عنها قالتْ: كان النبي ـ صلى الله عليه وسلّم ـ يعتكفُ العشرَ الأواخرِ مِنْ رمضانَ حتى توفاه الله عزَّ وجلَّ. ثم اعتكف أزواجُه مِن بعدِه.
عادت پیامبر ـ صلى الله عليه وسلّم ـ این بود که ده روز آخر رمضان را در مسجد به اعتکاف می نشست و چنان به این مسئله أهمیت می داد که بعد از وفاتش ، همسران او به تبعیت از آنحضرت معتکف می شدند.
اعتکاف، این فرصت طلایی را طلایی تر می کند و از آنجا که انسان از همه چیز و همه کس بریده و خودش را وقف خداوند نموده است ، توفیق بیشتری بر عبادت و جلب رضای او تعالی می یابد.
3ـ عن عائشةرضي الله عنها، قالت: «كان رسول الله صلى الله عليه وسلم إذا دخل العشر شدّ مئزره، وأحيا ليله، وأيقظ أهله»
آنحضرت عادت داشت که ده شب آخر رمضان را در یاد و ذکر پرودگار و گریه و زاری و تضرع به پیشگاه احدیتش سپری کند.
نکته آنکه پیامبر خانواده را هم در این خیر شریک می کرد و آنان را نیز برای شب زنده داری و عبادت بیدار می نمود.
4ـ عَنْ عَائِشَةَ ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ : تَحَرَّوْا لَيْلَةَ الْقَدْرِ فِي الْوِتْرِ مِنَ الْعَشْرِ الأَوَاخِرِ مِنْ رَمَضَانَ.
رسول ـ صلى الله عليه وسلّم ـ به امتش دستور داده است تا شب قدر را در دهه آخر رمضان جستجو کنند. و خوشا به سعادت آنکه فضیلت شب قدر ، آنکه عبادت آن برتر از عبادت هزار ماه است، را دریابد. خوشا به سعادتش و خوشا به سعادتش.
5ـ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَجْوَدَ النَّاسِ بِالْخَيْرِ وَكَانَ أَجْوَدَ مَا يَكُونُ فِى شَهْرِ رَمَضَانَ… فَإِذَا لَقِيَهُ جِبْرِيلُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَجْوَدَ بِالْخَيْرِ مِنَ الرِّيحِ الْمُرْسَلَةِ.
پیامبر – صلى الله عليه وسلم- در رمضان چنان بذل و بخشش می نمود که از باد بخشنده تر بود.
6ـ عن بن عباس قال : كان جبريل يلقاه في كل ليلة من رمضان فيدارسه القرآن .
رمضان بهار قرآن است، تلاوت قرآن در این ده روز آخر رمضان اجری دارد که فقط اوتعالی مقدارش را می داند.
پس بیاییم کمر همت را ببندیم و این دهه فجر که دهه سراسر اجر است را قدر بدانیم و زنگار گناه را در این ده روز زیبای رمضان از دل بشوییم و آینده را جبران کوتاهی های گذشته قرار دهیم.
حسین سلیمانپور
Monday, 14 July , 2025