امروز سه شنبه26 فروردین مصادف با 15 جمادی الثانی مصادف با تعمیر کعبه توسط عبدالله بن زبیر می باشد از این رو فرازی از خدمات وی پیرامون توسعه کعبه ارائه می گردد. از مهمترین خدمات حضرت عبدالله بن زبیر در دوران امارتش تعمیر كعبه بود. پس از منهدم شدن و سست شدن […]
امروز سه شنبه26 فروردین مصادف با 15 جمادی الثانی مصادف با تعمیر کعبه توسط عبدالله بن زبیر می باشد از این رو فرازی از خدمات وی پیرامون توسعه کعبه ارائه می گردد.
از مهمترین خدمات حضرت عبدالله بن زبیر در دوران امارتش تعمیر كعبه بود. پس از منهدم شدن و سست شدن بعضی از قسمت های كعبه در محاصره اوّل توسط حصین بن نمیر، عبدالله در سال 64 هجری پس از سه روز استخاره تصمیم به منهدم كردن بنای كعبه و بازسازی كامل آن گرفت.
اساس این تجدید بنا، حدیثی بود كه حضرت عایشة صدّیقه رضی الله عنها آن را روایت كرد كه رسول الله صلّی الله علیه وسلّم فرمودند: «اگر قومت (قریش) قریب العهد به كفر نمیبود بنای كعبه را منهدم میكردم و حجر (حطیم) را كه به علّت كمبود مال حلال جدا كرده بودند به آن میافزودم، و دو باب شرقی و غربی برای آن مینهادم كه مردم از یك باب وارد و از باب دیگر خارج شوند و درب اصلی كعبه را همسطح زمین می كردم؛ زیرا قوم تو دروازه را بالا بردند تا به كسی كه بخواهند اجازه ورود دهند و به كسی كه نخواهند اجازه ورود ندهند». ( بخاری 4484)
تغییراتی كه عبدالله بن زبیر در ساختمان كعبه به وجود آورد عبارتاند از:
1. افزودن حجر (حطیم) به بنای كعبه؛
2. قرار دادن دو باب شرقی و غربی و بازگرداندن كعبه به شكلی كه توسط حضرت ابراهیم خلیل الله علیه السلام بنا شده بود، به طوری كه درب كعبه همسطح زمین قرار گرفت؛
3. پوشاندن كعبه با پرده ابریشمی برای اوّلین بار؛
4. افزایش ارتفاع كعبه از 17 ذراع به 27 ذراع؛
5. معطّر كردن دیوارهای كعبه با عود و عنبر.
امّا حجّاج بن یوسف پس از شهادت عبدالله بن زبیر در سال 73 هجری تمامی آثار زمان حضرت عبدالله را از بین برد و كعبه را به حالت قبلی آن بازگرداند
از جمله اقدامات دیگری كه عبدالله بن زبیر در پایتخت خویش، مكّه مكرّمه، انجام داد میتوان به توسعه مسجدالحرام و بنای چهار ستون مرمری در آن برای اوّلین بار، اهتمام بسیار به تهیه آب آشامیدنی و حفر چاه در مكّه برای مردم، توجّه خاص به توسعه كشاورزی و بنای باغهای متعدد در مكّه از سرمایه شخصی، خیابان كشی مكّه، تشویق ثروتمندان به كشاورزی در اطراف مكّه برای افزایش تولید حبوبات و محصولات كشاورزی، تأسیس اداره پست و اختصاص اسبهای تندرو برای انتقال اخبار شهرها و روستاهای مجاور و تأسیس ادارهای جهت نظارت بر بازارها مانند شهربانی امروزی اشاره كرد.
دكتر مصطفی سباعی در كتاب «تاریخ مكّه مكّرمه» پس از ذكر این خدمات مینویسد: اگر عبدالله بن زبیر بیشتر زنده میماند و گرفتار فتنهها و جنگها نمیشد، تحوّلات بزرگی در امور مكّه مكّرمه به وجود میآورد. او نظری متفاوت با بقیه كسانی كه مكّه را فقط محلّ اجتماع پیرمردان و پیرزنان و انسانهای ناتوان میدانند، داشت
منبع: کتاب عبدالله بن زبیر پرچمدار عدالتخواهی