امام حسن مجتبي(رضي الله عنه)
حضرت حسن ـ رضي الله عنه ـ نوه رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ و ریحانه و گل خوشبوي آنحضرت در دنيا و‌ يكي از دو سردار جوانان بهشتي و فرزند ارشد فاطمه‌ی زهراء ـ رضي الله عنها ـ است. وي در نیمه رمضان سال سوّم هجری متولّد شد. گفته‌اند: در ماه شعبان و گفته شده در سال چهارم‌يا پنجم هجري ديده به جهان گشود و در سال (50 هجری) به لقاءالله پيوست.
رسول الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ  نامش را حسن گذاشته او را جلو خويش گذاشت و بوسید. ابورافع گويد: «بعد از اينكه حسن از فاطمه ـ رضي الله عنهما ـ متولّد شد، ديدم رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ در دو گوشش اذان خواند (مانند اذان نماز)».
احاديث زيادي در فضيلت حسن بي علي ـ رضي الله عنه ـ روايت شده‌است، از جمله:
1ـ از براء بن عاذب روايت است كه حسن بن علي ـ رضي الله عنهما ـ را دیدم روی گردن رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ   نشسته بود و رسول‏خدا ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ اینچنین برایش دعا می‌کرد: «الهمّ انّي احبّه فاحبّه»: (پروردگارا من اين فرد را دوست دارم، تو نيز او را دوست بدار.
 2- از ابوهريره روايت است که پيامبر ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ به حسن گفت: «اللهمّ انّي احبّه فاحبه واحبب من‌يحبّه»: (پروردگارا من او را دوست دارم، تو نيز او را دوست بدار و هر كس كه ‌او را دوست مي‌دارد، دوست بدار).
3- اسامه بن زيد روايت مي‌كند كه رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ حسن و حسن را به ‌آغوش مي‌گرفت و مي‌فرمود: «الهم انّي احبّهما فاحبّهما »: (پروردگارا من اين دو را دوست مي‌دارم تو نيز دوست بدار).
4- از ابی بكره روايت است: رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ روي منبر بود و حسن در كنارش بود، گاهي به مردم و گاهي به حسن نگاه مي‌كرد و شنيدم كه مي‌فرمود: «ابنی هذا سيّد و لعل الله ‌ان‌يصلح به بين فئتين من المسلمين»: (اين فرزندم سيد (آقا) است، اميد است خداوند بوسيله ‌او بين دو گروه ‌از مسلمانان صلح ايجاد كند.
ابن حجر می‌گويد: در اين حديث یکی از نشانه‌هاي نبوّت و نیز ‌يكي از مناقب (فضايل) حسن ابن علي(رضي الله عنه) ذکر شده‌است، چون او از حاكميّت و خلافت كنار رفت، نه به خاطر كمبود نيروی جنگی و دفاعی و‌يا ذلّت و خواري و نه به خاطر علّتي ديگر؛ بلكه فقط به خاطر تمايل به حفظ خون مسلمانان، لذا مصلحت دين و امّت را رعايت كرد و صلح نمود.
5- سعيد مقبري می‌گويد: همراه ‌ابوهريره(رض) بودیم، حسن بن علي(رض) آمد و سلام كرد و ما سلامش را جواب داديم، ولی ابوهريره متوجّه ‌آمدن امام حسن نشده بود، به ‌او گفتيم: ای ابوهريره، اين حسن بن علي است كه سلام كرد، گويد: او را به ‌آغوش كشيد و گفت: ای سرور من سلام بر تو باد، سپس خطاب به ما گفت: اين سيّد و سرور است.
6 – یکی دیگر از فضائل او شباهت وی به رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ است، امام بخاري با استناد به ‌انس بن مالك روايت مي‌کند كه هيچ كس از حسن بن علي ـ رضي الله عنه ـ به رسول‎الله ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ بيشتر شباهت نداشت.
7 – امام بخاري با استناد به گفته‌ی عتبه بن حارث اينچنين روايت مي‌كند: ابوبكر صدّيق ـ رضي الله عنه ـ را در حاليكه حسن بن علي را به آغوش گرفته بود ديديم. نیز مي‌گويد: پدرم فدايش باد ایشان شبيه پيامبر هستند و شباهتی به علی ندارد و علي ـ كرّم الله وجهه ـ می‌خنديد.