سخن من به این دلواپسان که برخی مغرض و بسیاری فریب خوردهاند، این است که شما نگران فقیران نباشید؛ چون خدایی که یک سفر حج در طول عمر را برای سرمایه دارانِ مسلمان فرض کرده است، همه ساله دادن زکات را برآنان فرض نموده است. سه برابرِ آنچه در مورد حج در قرآن سخن رفته […]
سخن من به این دلواپسان که برخی مغرض و بسیاری فریب خوردهاند، این است که شما نگران فقیران نباشید؛ چون خدایی که یک سفر حج در طول عمر را برای سرمایه دارانِ مسلمان فرض کرده است، همه ساله دادن زکات را برآنان فرض نموده است. سه برابرِ آنچه در مورد حج در قرآن سخن رفته است، از دادن زکات به نیازمندان سخن به میان آمده است. شما که به حج اعتقادی ندارید، گمان نمیرود به زکات نیز توجهی داشته باشید. همین حُجاج هستند که به فریضهی زکات، همانند ادای حج پایبنداند و مقداری از مال خود را به عنوان زکات و صدقه بر سفره فقرا و نیازمندان میگذارند. همینها مدرسه میسازند و همینها از نیازمندان دستگیری میکنند.
حج، یکی از ارکانِ پنجگانه اسلام است. چهار رکنِ دیگر آن را «کلمه شهادت»، «نماز»، «روزه» و «زکات» تشکیل میدهند.
این را بدین خاطر همین ابتدا عرض که مشخص شود سخن از حج، نه سخن از سفری تفریحی و سیاحتی، بلکه سخن از ادای فریضهی الهی است.
به گفته «رئیس سازمان حج و زیارت»، سهمیه ایران در حج تمتع سال ۹۷ تقریباً «نود هزار» نفر است.
طبق گزارش «باشگاه خبرنگاران»، ایرانیان در سال 95 بیش از «نه میلیون و صد هزار» سفر خارجی داشتهاند. مقصدِ سفرهای خارجیِ ایرانیان به ترتیب عبارتند از: ترکیه، عراق، امارات، آذربایجان، ارمنستان، گرجستان،آلمان و عربستان.
«ایرنا» گزارش داده است که ایرانیان در سال 2017 «دو و نیم میلیون» سفر به ترکیه داشتهاند.
آنطور که «اقتصاد نیوز» نوشته است آنتالیا، بدروم، کوشآداسی و مرمره مهمترین مقاصدِ ایرانیان در سفره به ترکیه هستند که ویژگی آنها داشتن «آفتاب، ساحل و تفریحگاه» است.
این همه آمار و ارقام را خدمتتان عرض کردم که بگویم: ایرانیان تنها به سفر حج نمیروند، سالانه میلیونها ایرانی برای مقاصدِ مختلفی خصوصاً تفریح و سرگرمی راهی بیرون مرزها میشود و به سفر میروند. سفر حج، تنها «یک درصد»، تَکرار میکنم «یک درصدِ» سفرهای ایرانیان را به خود اختصاص داده است.
در سایر سفرهای تفریحی(که نه میلیون نفر سهیماند) نه کسی آنان را نصیحت میکند که هزینههای این سفرها را به فقرا بدهید؛ نه کسی میگوید که به جای مسافرت، مدرسه بسازید؛ نه سخنی از دادن هزینهی آن برای مخارج عروسیِ جوانانِ دم بخت است؛ نه کسی ناراحت است که چرا پولتان را به فلان دولت یا فلان ملت میدهید و… همه چیز عادی و طبیعی است.
همین که موسم حج فرا میرسد و مسلمانانِ معتقد(سالانه حدود نود هزار ایرانی) برای انجام فریضهی حج راهی بیت الله الحرام میشوند، فریادِ «وامصیبتا!» بلند میشود. بسیاری از قلمها غمخوار فقیران میشوند، عدهی زیادی دلسوز دانش آموزان بیمدرسه میشوند، گروهی غم جوانانِ بیبضاعتِ دم بخت، خوابشان را آشفته میکند و… و فضای مجازی پر میشود از مطالبی از این دست. گروهی هم چرتکه به دست گرفته و نشستهاند حساب میکنند که درآمد حکومت سعودی از حج چقدر است! و عجیبتر آنکه بسیاری از معتقدانِ دیندار، ندانسته به دام شیطنتِ آنان گرفتار میشوند و لاطائلات ذهن مریض آنها را در کانالها و گروههای مجازی «همرسانی» میکنند!!
نویسندگان و گویندگان این مطالب اکثراً کسانیاند که در روز بزرگداشت کوروشِ (به قول خودشان کبیر!) مسیری طولانی را برای حضور بر مقبرهاش طی میکنند و برای رسیدن به آن هزینه هم میکنند و یادشان هم نیست هزاران فقیر برای نان شب، سخت نیازمند همان (پولِ اندک) آنان هستند.
اینها همانهایی هستند که وقتی در هتلهای مجلّلِ آنتالیا بر سر سفرههای رنگارنگ نشستهاند، اصلاً در ذهنشان نمیآید که فقیری، جوانِ دمِ بختی یا از تحصیل ماندهای در جامعه وجود دارد. اینها نه دغدغهی مدارس فرسوده را دارند و نه اعتقادی به کمک به همنوع و فقیر.
سخن من به این دلواپسان که برخی مغرض و بسیاری فریب خوردهاند، این است که شما نگران فقیران نباشید؛ چون خدایی که یک سفر حج در طول عمر را برای سرمایه دارانِ مسلمان فرض کرده است، همه ساله دادن زکات را برآنان فرض نموده است. سه برابرِ آنچه در مورد حج در قرآن سخن رفته است، از دادن زکات به نیازمندان سخن به میان آمده است. شما که به حج اعتقادی ندارید، گمان نمیرود به زکات نیز توجهی داشته باشید. همین حُجاج هستند که به فریضهی زکات، همانند ادای حج پایبنداند و مقداری از مال خود را به عنوان زکات و صدقه بر سفره فقرا و نیازمندان میگذارند. همینها مدرسه میسازند و همینها از نیازمندان دستگیری میکنند.
حسین سلیمانپور
Monday, 14 July , 2025