بیوه زن به زنی اطلاق می‌شود که از شوهرش جدا شده یا اینکه شوهرش وفات نموده است. این زنان از آنجا که اغلب به تنهایی یا با فرزندان خردسال و آسیب پذیر خود زندگی می‌کنند، نیاز به مراعات و توجه ویژه دارند، بلاخص زمانی که سرپرستی چند فرزند قد و نیم قد را بر عهده دارند و دستشان از مال و سرمایه دنیا کوتاست؛ در چنین حالتی شدیدا باید از طرف جامعه حمایت و جانبداری شوند.

امروز،( 23 ژوئن / 3 تیر) در تقویم بین الملل به « روز جهانی زنان بیوه » نام گذاری شده است.
یکی از گروه‌های خاص زنان که همواره حقوق بشر و آزادی‌های اساسی‌شان در جوامع مختلف؛ به‌ویژه جوامع کمتر توسعه‌یافته در معرض تضییع قرار گرفته است، زنان بیوه اند.
 از این‌رو، شاهد آن هستیم که جامعه بین‌المللی به منظور پایان دادن به وضعیت نامناسب موجود و خاتمه دادن به نقض‌های ارتکابی حقوق بشر زنان بیوه، روز بیست و سوم ژوئن هر سال را تحت عنوان «روز جهانی زنان بیوه» نام‌گذاری کرده است تا بتوان از این رهگذر، همکاری‌های بین المللی را در جهت حمایت بیشتر از زنان بیوه و پایان دادن به نقض مستمر حقوق آنان ارتقا بخشید.
 این نام گذاری بدین خاطر است تا جامعه انسانی را یادآور شود که افراد و اقشاری هستند که در کنار ما زندگی می‌کنند، اما از لحاظ شرایط و موقعیت با ما فرق دارند، و باید توجه ویژه‌ای به آنان شود. جستار زیر نوشتار کوچکی در مورد جایگاه این قشر در اسلام است:

بیوه زن به زنی اطلاق می‌شود که از شوهرش جدا شده یا اینکه شوهرش وفات نموده است. این زنان از آنجا که اغلب به تنهایی یا با فرزندان خردسال و آسیب پذیر خود زندگی می‌کنند، نیاز به مراعات و توجه ویژه دارند، بلاخص زمانی که سرپرستی چند فرزند قد و نیم قد را بر عهده دارند و دستشان از مال و سرمایه دنیا کوتاست؛ در چنین حالتی شدیدا باید از طرف جامعه حمایت و جانبداری شوند.
نبی رحمت  صلی الله علیه و علی آله وسلم ، مسلمانان را به رعایت و مراعات حال بیوه زنان ترغیب نموده و بیان داشته‌اند: «کسی که برای رفع نیازهای بیوه زنان قدمی بردارد، همانند کسی‌ست که در راه خدا به جهاد رفته است.»
و در روایت دیگری فرموده‌اند: «به چنین شخصی همانند پاداش کسی داده می‌شود  که روزها روزه و شب‌ها در عبادت است.» (صحیح بخاری5660- صحیح مسلم 2982)
یکی از خصلت‌های زیبای پیامبر صلی الله علیه و علی آله وسلم  این بود که همواره به فکر بیوه زنان بودند و تلاش داشتند تا نیازها و مشکلات آنها را برطرف نمایند.  
چنانکه ابوطالب عموی پیامبر در بیت شعری که در مدح رسول خدا صلی الله علیه و علی آله وسلم  سروده بود، یکی از ویژگی‌های رسول خدا صلی الله علیه و علی آله وسلم را جانبداری از بیوه زنان برشمرده بود.   
پیامبر صلی الله علیه و علی آله وسلم  از اینکه با بیوه زنی همراه شوند تا مشکل او را برطرف کنند، پروایی نداشتند. از عبدالله بن ابی اوفی نقل شده که «پیامبر صلی الله علیه و علی آله وسلم همراه شدن با بیوه زن یا فرد مسکین را تا نیازهای آنها را برطرف کنند، ننگ و عار نمی‌دانستند.» (سنن نسائی 1414)
شکی در این نیست که حمایت از بیوه زنانی که برای تربیت فرزندان خود مشکلات را تحمل می‌کنند، هم باعث دلداری بیشتر آنها شده و هم خانواده و فرزندان آنها را از هم‌گسیختگی و دربدری حفاظت می‌نماید.
 پیامبر صلی الله علیه و علی آله وسلم در روایتی در فضیلت زنی که بعد از مرگ شوهرش، خود را وقف  تربیت فرزندانش کند، فرموده‌اند: «من اولین کسی هستم که دروازه‌ی بهشت برایش گشوده می‌شود، مگر زنی که می‌خواهد از من جلوتر وارد بهشت شود. از او می‌پرسم: تو کیستی؟ او می‌گوید: «من زنی هستم که برای تربیت فرزندانم در خانه نشستم.» (مسند ابویعلی 6651)
از عوف بن مالک اشجعی نیز روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه و علی آله وسلم فرمودند: «من و زنی که (چون بخاطر نگهداری و تربیت فرزندان نتوانسته به زیبایی و صورت خود برسد و) صورتش لک افتاده در قیامت مانند این دو هستیم و با دو انگشت سبابه و وسط اشاره نمودند. زنِ دارای جمال و شأن که شوهرش فوت نموده و او خودش را وقف تربیت فرزندانش نموده تا اینکه آنها بزرگ شده و از او جدا شوند یا فوت کنند. (سنن ابوداود5149)
اسلام به بیوه زنان توجه داشته و آنها را در مقابل سیلاب مشکلات و سختی‌ها رها ننموده است، بلکه برای کسی که در راستای رفع نیازها و مشکلات آنها قدم بردارد، پاداش بزرگی بشارت داده است. از این رو زیبنده است تا افراد جامعه اسلامی به‌سوی این کار بشر دوستانه بشتابند تا هم خدا را راضی نموده و هم خانواده و جامعه اسلامی را حفاظت نمایند.

به قلم: طه فارس
ترجمه: انواروب