وقتي نصيحت از روي تجربه و در راستاي ترقي و با پشتوانه و دليل باشد، هيچ چيز از آن زيباتر و دلكشتر نيست. اين وصيت من است كه در حد توانم بيان داشتم و اميدست كه قلبي آن را بپذيرد و گوشي آن را بشنود و كارساز و مفيد واقع گردد اگر چه زمانبر باشد. […]
وقتي نصيحت از روي تجربه و در راستاي ترقي و با پشتوانه و دليل باشد، هيچ چيز از آن زيباتر و دلكشتر نيست. اين وصيت من است كه در حد توانم بيان داشتم و اميدست كه قلبي آن را بپذيرد و گوشي آن را بشنود و كارساز و مفيد واقع گردد اگر چه زمانبر باشد.
از خداوند خواستارم كه از آن نفعي به جامعهي اسلامي برساند و آن را خالصانه براي خودش قرار بدهد و آن را از زمره اعمال نيكي بگرداند كه بعد از مرگ پايدار بماند.
سپاس، خداوند متعال را و درود و سلام بر رسولخدا ( ص ) و اهل بيت ايشان و هرآنكه آنها را دوست بدارد.
اين مجموعه با عنوان « وصيت من » مي باشد و به اولين چيزي كه سفارش ميكنم توحيد و وحدانيت خداوند متعال است و ميگويم: گواهي ميدهم كه به جز خداوند معبودي سزاوار ستايش نيست و محمد فرستاده خدا ميباشد و خداوند را عنوان پروردگار و حضرت محمد ـ صلی الله علیه و سلم ـ را به عنوان پيامبر و اسلام را به عنوان دين پسنديدم.
خواننده محترم! آگاه باش كه ما براي عبادت خدا و پيروي از او و بجاي آوردن فرامينش و براي دوري گزيدن از آنچه بازداشته، خلق شدهايم.
پس بايد رعايت تقواي الهي و حفظ حرمت فرامين الهي را همواره مد نظر داشته باشي و اين نكته را بداني كه راز زندگي و وجود در اينست كه فقط خدا پرستيده شود و صرفا از پيامبرش پيروي شود و به تمام دستوراتش جامهي عمل پوشانيده شود و تو را به برپا داشتن نماز – كه ستون دين است – و پايبندي به اوقات آن و فراگرفتن فرائض و سنتها و مستحبات آن وصيت ميكنم و اینکه خشوع و خضوع و احساس نياز را در درگاه خداوند مدنظر داشته باشي و سعي كني آن را در اول وقت برپاداري چرا كه يكي از بزرگترين ويژگيهاي انسان مؤمن پايبندی به ادای نماز در صف اول و دريافتن تكبير تحريمه مي باشد و من كسي را نيافتم كه در نماز كوتاهي كند مگر اينكه در عباداتش دچار مشكل شده و در كارهايش به نوعي انحراف و سردرگمي كشيده شده است.
در ادامه شما را به قرآن سفارش ميكنم به اين كتاب والا مقام، مقدس و مبارك كه به گونهاي تلاوت شود كه شايسته اوست. و چه زيباست كه روزانه يك جزء از آن را با تدبر و انديشيدن به آيات حاوي اوامر و نواهي، خوانده شود و از تو ميخواهم كه نسبت به احاديث و سنت پيامبر حداقل اطلاعاتي داشته باشي و روزانه يك يا دو يا سه حديث را بياموزي و از كتابهاي احكام، کتاب «بلوغ المرام» و از كتب اخلاقي و ادب كتاب «رياض الصالحين» را بخوان.
به تو سفارش ميكنم كه هميشه به ذكر خدا مشغول باش و همواره در حال گفتن تهليل(لااله الا الله)، تسبيح(سبحان الله) و خواندن دعاهاي مسنون باش و كلمات و جملاتي كه از پيامبر نقل شده را نيز بخوان.
بدان که انسان زماني ميتواند در زندگي و كردارش موفق باشد كه در چارچوب روزانه زندگي كند، يعني هنگام صبح، منتظر شب نباشد و يا اگر شب فرا رسيد چشمانتظار صبح نباشد و براي خود برنامهاي داشته باشد؛ بدينگونه كه بعد از اينكه نماز صبح را گزارد، به ذكر بپردازد و تا اندازهاي كه در توان دارد قرآن تلاوت نمايد و اگر طلبه يا دانشجوست خودش را براي فراگرفتن آماده كند و اگر كارمندست خود را براي انجام مسئوليتي كه به وي سپرده شده، همه تن آماده سازد و اگر تاجر يا بازاريست براي كسب روزي بيرون شود. پيامبر فرمودند: ( خداوند در صبحگاهان امت من برايشان بركت قرار داده است) . و صبح وقت مناسبي براي خواندن و حفظ كردن و كسب روزي ميباشد، البته كساني كه شب را بيدار بودهاند يا خسته هستند، حسابشان جداست.
وصيت ميكنم كه يك مسلمان بايد در تمام كارها ، اعتدال را رعايت كند و به خاطر پرداختن به يك جنبه، از جوانب دیگر غفلت نورزد.
پدر و مادر نيز حق بزرگي دارند چه بسا كه بوسيدن دست والدين بسياري از گناهان و خطاها را بشويد.
به نيكي در حق پدر و مادر سفارش ميكنم و شايستهاست كه انسان به خدمت آنها پرداخته و دستورات آنها را كار بندد و در پي اين باشد تا با كسب رضايت آنها، رضاي خداوند متعال را بكف آورد.
نكته ديگر اينكه به خوش رفتاري با اهل ايمان وصيت ميكنم و انسان بداند كه يكي از حقوق خداوند اينست كه در تعامل بندگان با يكديگر، او مدنظر باشد و انسان بايد در مورد بندگان از خدا بترسد. چرا كه بندگان عيال خدا هستند و بهترين مخلوق به درگاه خداوند كسيست كه بيشترين نفع را به مخلوقات برساند. و با نرمي سخن بگويد و هنگام برخورد با مسلمانان گشادهرو باشد و از لغزشهايشان چشمپوشي كند و بر كوتاهيهاي آنها صبر كند و در منافعشان با آنها شريك شود و از انجام كارهاي غيرضروري و يا مخالف شرع دوري كند.
سفارش ميكنم كه تمام اعمال انسان بايد براي خداوند متعال باشد و اين در صورتي ممكنست كه همواره نيت خود را مدنظر داشته باشد و در هر كار يا عبادتي كه انجام ميدهد در هر زمان و هر وقت تجديد نيت نمايد. و هرگاه ميخواهد دست به كاري بزند، از خود بپرسد كه آيا اين كار براي رضاي خداست يا خير؟ و اين نكته را با خود تكرار كند. و همين نكته فرق بين بندگان درستكردار و گناهكاران ميباشد. و چه كارهاي زياديست كه نيت خوب آنها را منتهي به رضاي الهي نموده و چه عبادات بسياري بوده كه بر اثر سوء نيت منجر به مخالفت با دين شده و پاداشي براي كنندهي خود در پي نداشته است.
انسان بايد بداند كه از خاك پديد آمده و نسب و اصالت خود را بياد داشته باشد. و در مورد اينكه از كجا آمده و در خلقت و ضعف و بيچارهگي و كمتدبيري و كوتاهي كردار و كمفكري خود بينديشد. و سپس در مقابل عظمت خداوند خضوع و كرنش كند. و هر گاه نفسش او را فريب داد گناهان و كوتاهيهاي خود را بياد آورد و تأسف بخورد.
از او ميخواهم كه قلب خود را از حسد خالي بكند، و سعهي صدر داشته باشد. و قلبي داشته باشد كه در آن چيزي از خيانت نباشد. بندگان خداوند اعم از كوچك و بزرگ همه را دوست داشته باشد و خيرخواه آنها بوده و براي آنها دلسوزي كند و مهربان باشد.
ديگر به اين نكته وصيت ميكنم كه تمیز و نظیف باشد چرا كه خداوند پاكست و فقط پاكي را ميپذيرد و زيباست و زيبايي را دوست دارد و همانگونه كه به زيبايي درون خود ميپردازد به ظاهر خود نيز توجه داشته باشد و خوش لباس باشد و اگر لباسهايش از رنگ سفيد باشد زيباست، و لباسي را بپوشد كه ساير مردم ميپوشند.
از لباسهايي كه افراد خوشگذران و عياش ميپوشند كه خيره كننده است و مردم به آنها نگاه ميكنند، استفاده نكند و يا از پوشيدن لباسهايي كه او را بين دوستان و همسن و سالانش تحقير ميكند و يا به پوشيدن اين سبك لباس مشهور شود، خودداري نمايد مثل اينكه بگويند فلاني عابد يا زاهد است يا او از دنيا كنارهگيري نموده است.
بلكه همواره لباسي متوسط كه اكثر مسلمانان ميپوشند، استفاده كند كه جلب توجه ننمايد و در مرتب بودن و حفظ نظم الگويي شايسته باشد. و با مرتب كردن برگههايش و گذاشتن هر چيز در محل مناسب آن و رعايت زمان خواب و بيداري و غذا خوردن و انجام دادن كارهايي كه از نظر شرع ممانعتي ندارد، نظم را بر زندگي خود حاكم كند و با اجتناب از زيادهروي و خود بزرگبيني و با مد نظر داشتن ميانهروي زيبا، خوشتيپ و خوشبو باشد…
ادامه دارد.
دکتر عائض القرنی
ترجمه: عصمت الله پورمحمد تیموری
Sunday, 13 July , 2025